Devlet Su İşleri Genel Müdürü (DSİ) Mevlüt Aydın, Türkiye’nin enerjide dışa bağımlı olduğunu, enerji bağımlılığını azaltmak için de yerli kaynakları hızla devreye sokmak gerektiğini söyledi.

Türkiye’nin enerji üretiminde özellikle son yıllarda gerçekleştirdiği atılımla yerli ve yenilenebilir kaynakların devreye sokulması yönünde önemli bir mesafe kat etmiştir diyen Genel Müdür Mevlüt Aydın, “Hidroelektrik enerji, bizde elektriğin sigortasıdır. Bütün dünya, Amerika'dan Kanada'ya Finlandiya'dan Japonya'ya kadar hidroelektrik enerji potansiyelinin yüzde 80, 90 hatta yüzde 100'ünü geliştirerek devreye almıştır.

Dolayısıyla bu alandaki çalışmalarımıza devam edeceğiz. Mutlaka devam etmemiz lazım. Yerli kaynaklara yapılan yatırımlar bütün dünyada teşvik ediliyor. Topoğrafyası ve morfolojik yapısı göz önüne alındığında ülkemiz hem düşü hem de debi açısından şanslı sayılabilecek ülkeler arasında yer almaktadır.

Su kaynakları bakımından söz konusu avantajlara sahip ülkemiz, bu kaynakların değerlendirilmesi noktasında ne yazık ki henüz ulaşması gereken düzeyde bulunmamaktadır” dedi.

Güler, “Hidroelektrik santraller, kalkınmakta olan ülkemizin hızla artan enerji talebinin yerinde, zamanında ve temiz olarak karşılanmasını sağlamaktadır. Türkiye, enerji üretiminde özellikle son yıllarda gerçekleştirdiği atılımla yerli ve yenilenebilir kaynakların devreye sokulması yönünde önemli bir mesafe kat etmiştir.

Ülkemizin hidroelektrik enerji üretim kapasitesinin hızla gelişmesinde 2003 yılında yürürlüğe girerek özel sektöre enerji yatırımlarının kapısını açan “Su Kullanım Hakkı Anlaşması Yönetmeliği’nin de büyük katkısı oldu. Söz konusu yönetmelik, kapasite artışının yanında HES projelerinin özel sektöre açılmasıyla Devletin sırtından 60 milyar dolar civarında bir yatırım yükünün kaldırılmasına da vesile oldu.

Su Kullanım Hakkı Anlaşması Yönetmeliği’nin yürürlüğe girdiği 2003 yılından bu yana özel sektör tarafından 547 adet HES işletmeye alınmış, Üretimimiz 100 Milyar kWh’ye ulaşmıştır. Şu an itibariyle ise Ülkemizde 644 adet HES işletmede olup, 55 adet HES’in inşaatına da devam edilmektedir. Cumhuriyetimizin 100. yılında bu kapasitesinin 135 milyar kWh’ye çıkarılması hususunda devlet ve özel sektör el ele yoğun bir çalışmanın içerisinde bulunuyor” diye de konuştu.

1053 sayılı Kanun’un 1968 yılında yürürlüğe girmesinden bu yana çeşitli tarihlerdeki Bakanlar Kurulu Kararları ile nüfusu 100.000’i aşan 52 şehre içme, kullanma ve sanayi suyu sağlanması konusunda Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü yetkilendirildiğini anımsatan Genel Müdür Güler, şunları söyledi: “Bu tarihten itibaren Kurumumuzun görev sahasına giren hiçbir yerleşimde su sıkıntısı yaşanmaması adına öncelikle 81 İl Merkezi, sonra nüfusu 50.000’i geçen İlçe Merkezleri ve daha sonra da nüfusu 25.000-50.000 arasındaki İlçe Merkezlerinin İçmesuyu Eylem Planları hazırlanmıştır. Bu planlar belirli aralıklarla güncellenmekte ve içme-kullanma ve sanayi suyu ihtiyaçları belirlenerek yatırımların öncelik sıralaması yapılmaktadır. Dolayısıyla hiçbir yerleşim yerimizin su sıkıntısı yaşamaması adına gerekli tedbirler zamanında alınmış olmaktadır.

DSİ Genel Müdürlüğü tarafından tamamlanan tesislerden, 2018 yılı sonu itibarıyla içme suyu standartlarına uygun kalitede 43 milyon nüfusa yaklaşık yılda toplam 4,04 milyar m³ içme, kullanma ve sanayi suyu sağlanmıştır. İnşaatları devam eden içme suyu projeleri ile planlama ve proje aşamasındaki işler bittiğinde, bu miktarın 5,05 milyar m³’e çıkması planlanmaktadır. Tarafımızca yapılan hesaplamalara göre bu yıl gerçekleşen yoğun yağışlara da bağlı olarak yakın zamanda hiçbir ilimizde içmesuyu sıkıntısı yaşanması beklenilmemektedir.”

Türkiye’de bulunan barajları da değerlendiren Genel Müdür Güler, bu konuda da şunları dile getirdi:

“Ilısu Barajı ve HES (Dolgu hacmi bakımından kendi sınıfında dünyanın 1. Büyük) Temelden 135 metre yükseklikte inşa edilen Ilısu Barajı ve HES ile yılda ortalama 4,12 milyar kilowatsaat enerji üretilecek. Güneydoğu Anadolu Projesi'nin vizyonu ve can damarı olan Ilısu Barajı aynı zamanda Cizre Barajı'nın da yapımına imkân sağlayacaktır. Proje ile üretilecek olan yaklaşık 4 milyar kilowattsaat enerji, yıllık bazda 412 milyon dolar milli bütçeye katkıda bulunacaktır.

Yusufeli Barajı ve HES (Dünyanın üçüncü en yüksek baraj) Yusufeli Barajı temelden yüksekliği 275 m olup, çift eğrilikli beton kemer kategorisinde Ülkemizin birinci, Dünyanın üçüncü en yüksek barajıdır. Tesisin kurulu gücü 558 MW olup; yıllık enerji üretimi 1 milyar 888 milyon kWh/yıl’dır. Yusufeli Barajının tamamlanması ile milli bütçeye yıllık 600 milyon TL katkı sağlanacaktır. Proje ile yaklaşık 600 bin kişinin enerji ihtiyacı karşılanacaktır.

Türkiye'nin ikinci büyük sulama barajı: Silvan 175,50 metre yüksekliği ve 8,8 milyon m³ hacimli gövdesi ile Ülkemizin ve Avrupa’nın en yüksek Ön Yüzü Beton Kaplı barajı olacak Silvan Barajı oluşturacağı 7,3 milyar m³ rezervuar hacmi ile Güneydoğu Anadolu Projesinin Atatürk Barajı’ndan sonra 2. büyük sulama barajı olacaktır. % 57 seviyesinde olan Silvan Barajını 2022 yılı sonunda tamamlamayı hedeflemekteyiz. Silvan Barajı inşaatında, gövde kazıları büyük ölçüde tamamlanmış olup, gövde dolgusu imalatları devam etmektedir. (Toplam 8.743.000 m³ olan gövde dolgusunda 4.700.000 m³ dolgu imalatı tamamlanmıştır.)

Silvan Projesi tamamlandığında Diyarbakır'daki sulanan 1 milyon dekarın üzerindeki arazi, 2 Milyon 350 bin dekara çıkacaktır. Proje ile 305 binin üzerinde kişiye istihdam, ülke ekonomisine ise yıllık 1,7 milyar lira katkı sağlanması hedeflenmektedir. Silvan Barajı enerji ve sulama maksatlı bir baraj olup tesisin kurulu gücü 160 MW, ortalama yıllık elektrik üretimi 681 GWh\yıl’dır. Ancak sulama tesisleri işletmeye açılınca ortalama yıllık elektrik üretimi 88,41 GWh olacaktır.”