Son günlerde fındık fiyatının 20 TL civarına kadar inmesinin ardından tedirgin olan ve TMO’nun 30 Nisan itibari ile fındık alımlarına son vermesini eleştiren üreticiler kara kara düşünüyor.

Son yıllarda Türk fındığı üzerinde yabancı tekellerin hâkimiyeti olduğunu ifade eden muhalefet parti il başkanları öncelikle fındığı ve fındık üreticisini korumak için fındık kanununun çıkartılması gerektiğini belirttiler.

Ak Parti Ordu İl Başkanı Halit Tomakin ise fındık üreticisinin her zaman yanında olduklarını belirterek, TMO’nun her zaman alımlara hazır durumda olduğunu söyledi.

Ak Parti Ordu İl Başkanı Halit Tomakin, Cumhuriyet Halk Partisi Ordu İl Başkanı Atilla Şahin, Milliyetçi Hareket Partisi Ordu İl Başkanı Naci Şanlıtürk, İyi Parti Ordu İl Başkanı Ekrem Şentürk, Saadet Partisi Ordu İl Başkanı Erkan Temiz ve Demokrat Parti Ordu İl Başkanı Dr. Selçuk Yücesan konu ile ilgili görüşlerini gazetemize açıkladılar. İşte o açıklamalar:

“ÜRETİCİNİN YANINDAYIZ”

Fındık üreticimizin haklarının çiğnenmemesi üzere 2021 sezonunu düşünmemiz lazım. TMO depolarını açık şekilde 30 Nisana kadar tuttu.

Şu an itibari ile 2021 sezonunda da iktidarımız TMO ‘yu açık tutacaktır.

365 gün TMO’nun devrede kalması gibi talep var. Piyasada regülatör görevi görmesi açısından. Sonuç itibari ile bunun devlete maliyeti de var. Hep kendi açımızdan çok güzel düşünelim, olsun şeklinde.

Üreticinin yanındayız zaten. Bu arada 3 ay ara verelim. Temmuzun sonunda sezonu açacağız. Hazırlıkta yapılması lazım. Daldaki fındığı tekrar hesaplanması lazım. Depoların güncellenmesi lazım. Personelin güncellemesi lazım. Bunları zaten tek tek sınırlı alıyor kendi ekibi. 3 veya 6 aylık sözleşme ile alıyor.

Ben bundan 2 ve 2,5 ay evvel Altaş Tv’ye çıktım. Bu soru soruldu bana. 30 Nisana kadar 4 ay uzatarak fındık üreticisinin yanında olduğumuzu söyledik. Üreticimiz 30 Nisan’dan sonra serbest piyasanın insafına kalmış bir durumda 30’mu olur, 25’mi olur ben onu bilemem. Çünkü serbest piyasa arz talep dengesi üzerine kurulu sistem. Bugün yurt dışı talepleri ne olur, üretici ne der. Bunu ön göremeyeceğimiz bir süreç bu. Onun için depolarımız hazır, TMO hazır yani kapatmadık. Buradan üreticilerimize mesaj verdim. Hatta muhalefet bununla alakalı üzerime geldi benim. Üreticiyi tehdit ettiğim söylendi. Tehdit gibi açıklama yaptığım söylendi. Geçmişte fındığınızı satmayınız diye bunun acısını bende çektim. Bende üreticiyim sonuçta. Önlemini alacaksınız. Fındık 16 buçuk lira olursa, 20 lira olursa şapka çıkarırız dendi. 22 buçuk diye hükümet açıkladı. Bu durum hükümetimizin üreticimizin yanında ne kadar olduğunun en büyük beyanıdır.

Gerekirse satmayacak üreticimiz. Bir sonraki sezonda satacak. Depolarımız ona göre ayarlanacak. Fındık ile ilgili sözcüklerim muhalefet tarafından aleyhime kullanıldı tehdit ediyor şeklinde. Ama son derece iyi niyetli bir konuşmamdı bu. Biz satmayın dedik. Ne kadar fındığınız varsa talip olduğumuzu söyledik.

Halit TOMAKİN AK PARTİ Ordu İl Başkanı

“FINDIK KANUNU ÇIKARILMALI”

AKP iktidarının başa geldiğinden bu yana, ülkemizin en önemli tarım ürünlerinden biri olan fındığa diğer tarım ürünlerine olduğu gibi üvey evlat muamelesi yapmaktadır.

Ülkemizde hiç kimsenin anlamlandıramadığı bir biçimde tarıma ve çiftçiye destek vermeyi bir kenara bırakalım bu iktidar adeta köstek olmaya çalışmaktadır.

Dünyanın bütün ülkelerinde tarıma uygulanan sübvansiyonlar ülkemizde uygulanmamaktadır. Bir örnek vermek gerekirse Konya İlimiz büyüklüğündeki komşumuz Yunanistan'dan pamuk ithal eden ülke konumuna geldik. Hâlbuki hepimiz çok iyi biliyoruz ki bütün Avrupa'nın pamuk ihtiyacını Çukurova'nın mümbit topraklarından elde ettiğimiz ürünle biz karşılıyorduk. Bugün ki hükümetin yanlış tarım politikaları sayesinde bırakın pamuk ihraç etmeyi, pamuk ithal eden ülke konumuna geldik.

Milli ürünümüz dediğimiz fındık ise ülkemizin en önemli ihracat kalemlerimizden biridir. Yıllık 2-3 Milyar dolar ihracat geliriyle döviz girdisini en fazla sağlayan tarım ürünüdür. Fakat fındıkta da yapılan yanlış uygulamalar fındığı ve fındık üreticisini çaresiz bırakmıştır. Çiftçinin elindeki fındık ürününün en iyi şekilde değerlendirilmesini sağlayan Fiskobirlik, bilinçli olarak işlevsiz hale getirilmiştir. Bugün Fiskobirlik devreden çıkartılarak TMO eliyle destekleme alımları yapılmaktadır ki, bu alımlar yılın belli aylarına, süreli olarak ve âdeta üreticiyi değil de uluslararası tekelleri koruma adına iş ve işlemler yapmaktadır.

Son yıllarda Türk fındığı üzerinde yabancı tekellerin hâkimiyeti vardır. Bugün ki hükümet bu tekelin haksız rekabetini, gerek verilen lisanslarla gerekse fiyat politikalarıyla adeta desteklemektedir. Bugün uzun yıllar boyunca Fiskobirlik ( TMO ) ve milli sanayicilerimiz ile fındık belli bir çizgide tutunmaya çalışırken, artık uluslararası tekellerin insafına terk edilmiş durumdadır.

Mecliste fındık ürünün ve çiftçisinin korunması için teklif edilen fındık kanunun mevcut hükümet ve destekçisi tarafından verilen oylarla reddedilmiştir. Anayasa gereği tarımdan elde edilen gelirin %2 sinin üreticiye dağıtılması gerekirken yarısı bile üreticiye verilmemektedir. Üreticimiz yanında yerli sanayicimizde korunmamakta ve yabancı tekellerin insafına terk edilmektedir.

Bu konuda ivedilikle yapılması gerekenler ise şunlardır; 

- Öncelikle fındığı ve fındık üreticisini korumak için fındık kanunu çıkartılmalıdır.

-  Rekabet Kurumu devreye sokularak yabancı tekellerin fındık üzerindeki baskısı incelenmeli, yerli sanayici korunmalı ve hatta gerekirse milli ürün olan fındıkta yabancıların kabuklu olarak fındık alımları engellenmelidir.

- Fındıkta katma değerli ürünler yaratabilmek adına yerli sanayiciye teşvikler verilmelidir.

- Anayasa gereği tarım ürünlerinden elde edilen gelirin % 2 si üreticiye doğrudan destek olarak verilmelidir.

- Fındığın gerçek destekleyicisi Fiskobirlik yeniden yapılanmalı ve fındık üreticisine desteğe devam etmelidir.

- Fındığın rehabilitasyonu ve dekar başına elde edilen fındık ürününün arttırılması için gerekli teşvikler verilmelidir.

Tüm bunların yapılması durumunda ülkemizin fındık üzerinden elde ettiği döviz miktarı 40-50 Milyar doları bulacağı gibi, fındıkta bir stabilizasyonun sağlanması ile fındık üreticisi elde edeceği geliri bilecek ve asgari yaşam standardını sağlayacaktır. Tüm bunların daha detaylı olarak ve fındığın tüm bileşenlerinin görüşü alınarak ortak akılın oluşturulması ve bir fındık kanunu çıkartılması yerinde olacaktır.

 Av. Atila ŞAHİN / CHP ORDU İL BAŞKANI

“PANİK YOK”

Milliyetçi Hareket Partisi Ordu İl Başkanı Naci Şanlıtürk, “Şu anda fındıkta farklı oyunlar var, üretici paniğe kapılmamak lazım. Panik yapılıp fındık satılmamalı” dedi.

Fındıkta sistemin tıkanan yerinin ihracat olduğunu ifade eden Şanlıtürk, şunları söyledi: “TMO 30 Nisan’a kadar alım yapacağını söylemişti, ben piyasada elde çok fındığın olduğuna inanıyorum. Şu anda yeni gelecek olan rekoltenin çok fazla olmadığının kanaatindeyim. Serbest piyasa içerisinde fındık fiyatı artacaktır. Şu anda fındıkta farklı oyunlar, var paniğe kapılmamak lazım, panik yapılıp fındık satılmamalı. Elde kalan fındık yeni sezonki fındıkla birlikte satılabilir. TMO piyasayı regüle edebilir, ama piyasanın da kendi ayakları üzerinde durması lazım. Fiyat istikrarsızlığının ortadan kalkması lazım. Telekci firma kendi eliyle fındığı toplayıpta üreticinin elinden fındığı ucuza almak doğru değil. O yüzden vatandaş diyor ki, devlet TMO yu devreye soksun devlette yerli ihracatcıları desteklemeli ki bu tekelllerin elinden kurtulalım güçlü bir el fındığı toplamalı. Dolar arttı, faizler arttı, her sene dalgalanma oluyor. Bu oyunlar oynanıyor. sistemin tıkanan yeri ihracat, bu tıkanıklığı açıp ortak bir akılla çözüm bulmamız gerekiyor.”

NACI ŞANLITÜRK: MILLIYETÇI HAREKET PARTISI ORDU İL BAŞKANI

“FINDIK ÜRETİCİSİNİ YOK MU SAYIYORSUNUZ?”

TMO’nun 30 Nisan’da fındık alım piyasasından çekileceğini ilan etmesinden bu yana; fındık fiyatları düşüşe geçti. Tüm Ordu kamuoyu bu işin doğru olmadığını dillendirmesine rağmen; sürece müdahil olanlardan bir ses çıkmıyor. Dilinizi mi yuttunuz; yoksa fındık üreticisini yok mu sayıyorsunuz? Veya piyasa belirleyicilerine bir vaadiniz mi vardı?

Alın terinin, insan emeğinin farkında değil misiniz? Ordu’da her ailenin fındıkla iç içe olduğunu bilmeyen mi var?

Fındık; Ordu halkının bebelerinin mama parası, hanelerinin ekmek parası, öğrencilerinin okul harçlığı, gelinlerinin duvak parası, hasatlarının ilaç parası velhasıl yaşam kaynağıdır.

Alın terine, emeğe sahip çıkmayanları Allah’ta kulda affetmeyecektir. Sıra halka gelince bedelini ağır ödettirecektir.

Ordu halkının ürününe ve iş gücüne sahip çıkmayanlara yuhalar olsun.

Ekrem ŞENTÜRK İYİ Parti Ordu İl Başkanı

“MESELE BASİT DEĞİL, PLAN BÜYÜK”

120 milyar dolarlık dünya çikolata piyasasının en önemli hammaddelerinden olan fındık,  bu sektöre hâkim olan 7-8 küresel şirketin,  üretimden tüketime kadar, fındık piyasasını tamamen ele geçirme operasyonunu yaşamaktayız. Fındık piyasasında yaşanan son gelişmeler bu planın son aşamalarıdır.

Özellikle 2015 yılından bu yana, fındık piyasamız yabancı sermaye tarafından ele geçirilmiştir. 1999 - 2000 yıllarından itibaren planlı bir şekilde,  piyasanın etkin kurumları yok edilmiştir. Önce Fiskobirlik etkisiz hale getirilmiştir. IMF ve Dünya Bankası planı olarak uygulanan bu sonucu üreticinin üretimden kaynaklanan gücünü kullanacağı tek kuruluş yok edilmiştir. Akabinde üretime verilen destek, taban fiyat,  maliyet sübvansiyonları kaldırılmıştır.

Toplam ekonomik büyüklükleri 100 milyar doları bulan 7-8 çikolata devi şirket,  iç piyasaya girmiş,  en büyük ithalatçı olan İtalyan şirketi, en büyük ihracatçı şirketimizi satın almış,  böylece tekelleşme büyük aşama kat etmiştir.

Serbest piyasa denilerek fındık tekelci yabancı sermayeye terk edilmiştir. Bu plana karşı üretici yanında yer alan Ziraat Odaları etkisizleştirilmiş, akabinde ise Ticaret Borsaları görevini yapamaz hale getirilmiştir. Yabancı sermayenin son iki planı kalmıştır; Birincisi en verimli ve değerli fındık üretim alanlarını gerek kiralama gerekse satın alma yoluyla ele geçirmektir. Bunu, ortakları yabancı olan ancak Türkiye şirketi olarak kurulan bu yabancı şirketler toprak satın almaktadır. Bir yanda piyasanın kurumları etkisiz hale getirilirken, diğer yanda,  küresel şirketler bahçeye girmiş,  "değerli tarım " iyi tarım gibi süslü laflarla, tüm coğrafyayı incelemiş,  en değerli arazilerimiz tespit edilmiştir.

İkinci plan ise son yerli sermaye şirketlerinin satın alınması veya ekonomik olarak çökerterek ele geçirme planı uygulamaktadır. Bunun yapılmasının yolu acilen TMO'nun alım süresi uzatılması,  fiyatın en az 30-35 TL seviyelerine çıkarılması,  yerli sermaye şirketlerini koruyacak yasal tedbirler alınmalı,  yabancı sermaye sahiplerinin toprak edinmesi, kiralaması engellenmelidir. Devlet bu plana engel olmak zorundadır. Meselenin doğru anlaşılması için bunların söylenmeden şart... Mesele basit değil plan büyük…

Av. Erkan TEMİZ / SAADET PARTİSİ ORDU İL BAŞKANI

“FINDIK ve FINDIK ÜRETİCİSİ SAHİPSİZ”

Fındık tüm Karadeniz Bölgesi'nde yaklaşık 8 Milyon vatandaşımızın temel geçim kaynağı olmasına,

Dünya Fındık İhtiyacı'nın %60 ı Türkiye tarafından sağlanmasına,

Ülkemizin en büyük ve Stratejik önemde İhraç Tarım Ürünü olmasına rağmen FINDIK ve FINDIK ÜRETİCİSİ sahipsiz.

Ürün bazlı Destek yerine Dönüm başına Toprak Desteği ile adeta avutulan, uyutulan Fındık Üreticisi, Türkiye'nin Fındığını tek başına ihraç etmekte olan Fındık Tekeli Kartel'e ve bu Kartel ile çalışmak zorunluluğu ile karşı karşıya bırakılmış Yerli Fındık Tüccarları'nın insafına terk edilmiş vaziyette.

Devlet ite kaka Fındık Alım Süresi'ni 30 Nisan'a uzatan TMO eli ile Fındık Piyasası' nı düzenlemekten uzak görünümde, açıkladığı Taban Fiyat'ın altında Serbest Piyasa'da Fındık alınmasının önüne geçememekte.

30 Nisan'a uzatılan Fındık Alım Sezonu ilanı yanında taban fiyatın 24 TL olarak revize edilmesi önerisini görmezden gelen TMO ve Tarım Bakanlığı ısrarla Fındık Üreticisi'ni sahipsiz bırakmakta.

Sonuç taban fiyat 22.5 TL olmasına rağmen Serbest Piyasada fındık 20 TL civarında fiyatla alınmakta. Üretici sahipsiz, Stratejik İhraç Tarım Ürünümüz Fındık, Kartel'in, Tüccarın insafına terk edilmiş vaziyette.

Hükümet'i, Tarım Bakanlığı'nı Üreticiden yana tavır koymaya, aksiyon almaya davet ediyoruz.

Yeni Sezon' un yaklaşmaya başladığı şu günlerde, Hükümet'i, Yeni Sezon'u da kaybetmek tehlikesi ile Üreticiyi karşı karşıya bırakmadan, Üreticiyi Kartel ve Tüccar'ın eline, insafına terk etmeden, derhal, ivedilikle tedbir almaya, çözüm odaklı gayret sarf etmeye, icraat ortaya koymaya davet ediyoruz.

Dr. Selçuk YÜCESAN Demokrat Parti Ordu İl Başkanı