HAFTANIN RÖPORTAJI

Ordu Ticaret ve Sanayi Odası (OTSO) Başkanı Servet Şahin, İçişleri Bakanlığı tarafından 81 ilde uygulamaya konulan ve Ordu’da da çalışmalarına başlanılan ekonomi zirvesini gazetemiz editörü Şafak Deliçakar’a verdiği röportajda değerlendirdi.

Ordu Valiliği bünyesinde başlatılan çalışmaların ardından yapılan ilk toplantı sonrası Deliçakar’a açıklamalarda bulunan Başkan Şahin, Ordu’da ekonominin düzelmesi ve istihdamın artırılması için önce dengeli bir fındık politikasının oluşturulması gerektiğini söyledi.

Başkan Şahin ile Deliçakar arasında gerçekleşen röportaj ise şu şekilde kaydedildi:

Şafak DELİAÇAKAR: OTSO Başkanı sayın Servet Şahin, gazetemizin haftanın röportajı sayfasına hoş geldiniz. İçişleri Bakanlığı tarafından 81 ilde başlatılan ekonomi zirveleri Ordu’da da başlatıldı. Ordu Valiliğinde yapılan ilk toplantıya kurum olarak sizde katıldınız. Bu toplantı hakkında bir değerlendirme yapar mısınız?

Servet ŞAHİN: Bu tür çalışmalar genelde Cumhurbaşkanımızın istekleri ve talimatları doğrultusunda yapılıyor. Son yapılan bu uygulamada ise mahallelerden başlayarak muhtarlarımız, sivil toplum kuruluşlarımız ve ekonominin güçlenmesi adına iş dünyasının kanaat önderlerine kadar gidilerek istişarelerde ve karşılıklı görüş alışverişlerinde bulunuluyor.

Tabi bu çalışmayı 81 ilde aynı zaman dilimi içerisinde gerçekleştirmek ise büyük bir zaman alıyor. Bu iller bazında yapıldığı için illerde de görevi İl Valileri üstlenmek durumunda kalıyor. Burada da ilimizin bütün sorunları Valiliğimiz tarafından dinlenecek, çözümü olan sorunları hemen bertaraf edilecek. Diğer önemli sorunlar ve talepler de üst makamlara iletilmek suretiyle İçişleri Bakanlığımız kanalıyla Cumhurbaşkanımıza rapor halinde sunulacak.

“ASIL MESELEMİZ FINDIKTIR”

Bu çerçevede sayın valimiz, sivil toplum kuruluşlarını, muhtarları ve belediye başkanlarını zaman zaman dinliyor. Son ekonomi toplantısında ise mesele çok farklı. Ordu’da istihdamı artırmak ve ekonomiyi düzeltmek için önce fındıktan başlamak gerekir diye düşünüyorum. Çünkü mesele fındık meselesidir. Asıl meselemizde fındıktır. Bunun gündeme gelmesi lazımdı. Toplantıya katılanların çoğu fındıkçıydı. Ben sadece dinledim, zamanda yok tu zaten.

Bakın neden önce fındıktan başlamamız gerekiyor. 2014’de Dolar 2.24 TL iken, fındık 14 Lira’ydı. 12-14 Lira arasında idi o yıl. Bu sene 2016 ve Dolar 3.50 Lira. Fındık ise şu anda 10 TL. baktığınız vakit fındık 6 TL’ye geliyor şu anda. Üretici para kazanırsa, ticaretinde bütün kesimleri kazanır. Giyimcisi, yiyecekçisi, sağlıkçısı, aklınıza ne kadar meslek kuruluşlu gelirse gelsin, üretici kazandığı zaman meslek kuruluşları da kazanmış olur.

Sanayi bakımında da bakacak olursak, sanayici de dengeli bir fındık politikası ister. 15 Lira’ya aldığı fındığı da 6 ay sonra 10 Lira’ya almak, veya 10 Lira’ya aldığı fındığı da 15 Lira’ya almak istemez. Fındık sanayicilerimizde bu noktada dengeli bir politika istemektedirler. Dengesiz bir fındık politikası Ordu halkını çok sıkıntıya sokmaktadır.

“ORDU EKONOMİSİ MEMUR VE İŞÇİ MAAŞLARINA BAĞLI KALDI”

Şafak DELİÇAKAR: Şu an Ordu ekonomisini nasıl görüyorsunuz? Piyasalar nasıl? Vatandaşın alım ve satış gücünü nasıl görüyorsunuz? Devlet fındığa destek vermeye devam etmeli mi?

Servet ŞAHİN: Şu anda bırakın marketlerde un, şeker yahut da makarnanın satışlarının düşmesini, ekmek satışları bile en az yüzde 30 aşağı düştü. Çünkü halk bunalımda, alım gücü oldukça aşağı düştü. Yani Ordu ekonomisi emekli, memur ve işçilerin maaşlarına bağlı kaldı. Şimdi fındık insanların masraflarını karşılamaz hale geldi. Yani fındık politikası planlanmadan, gerçek bir ürün borsasına geçilmeden, Ticaret Borsası var ama orası Ürün Borsası değil. Gerçek bir Ürün Borsası kurulmadan ilerleme kaydedemeyiz. Yani Lisanslı Depoculukla birlikte süratle Ürün Borsasına geçilmelidir. Şu anda ise Ordu’da yapılacak tek şey taban fiyatta fındık almaktır.

“DEVLET DESTEK VERMESİN”

Bizim bölgemize zaten devlet, alan bazlı destek veriyor. Devlet destek vermesin. Alan Bazlı Destek için verdiği 850 milyon TL ile 50 milyon kilo fındık alabiliyor. Bunun iki katı kadar 100 milyon kilo fındık alsın, devlet desteği çıkarmasın. Bir kere devletimiz zarar etmeden de bu fındığı piyasaya sürebilir. Böyle olursa fındık şu anda en az 15 TL’nin üzerinde olur.

Devlet şu anda 50 milyon kilo fındık alıyorum desin, fındık 15 TL olur. Yani bugün geldiğimiz noktada dış alıcı iki tane şirket fındık 3 dolar diyor. Baktığınız da 2014’de fındık 6 dolardı. Şimdi baktığınızda üretici 2014’de kazandığı parayı şimdi kazanamıyor. Üreticiye hükümetimiz, devletimiz sahip çıkarsa ticaret sektörü de para kazanacak, iş dünyası da canlanacak. Ordu’dan göç bile olmayacak o zaman. Şu anda çoğu işyerlerinde örneğin 10 kişi çalışıyorsa şimdi bu sayı 7’ye kadar düşebiliyor. Ama bunun yanında Ordu halkı, Karadeniz halkı bölge olarak, fiziksel olarak, hem de bedensel olarak, zihinsel olarak da kendimizi yormuyoruz. Yani tembel bir bölgedeyiz.

“ÜRETİCİ KABAHATİ BİRAZDA KENDİSİNDE ARASIN”

Şafak DELİÇAKAR: Ordu’da ve Karadeniz’de fındık üreticilerinin bir tasvirini de siz yapabilirmisiniz? Fındığın masrafı, üreticinin çalışma formatı size göre nasıl?

Servet ŞAHİN: Bakın Sivas’ta, Yozgat’ta, Çorum’da yaşayan vatandaşlarımız 100 ton buğday sattığı vakit, gider olarak zaten yüzde 70 masrafla ve 12 ay çalışıyorlar. Bizim dönüm başına kazandığımız para kadar para kazanıyorlar. Bizde en az 10 dönüm bahçesi olan fındıkçı geçinemiyorsa, biraz da kendilerinde kabahat aramaları gerekir. 10 dönüm yer 2 ton fındık demektir. Yani 10-20-50 dönüm yere kadar fındık için masraf eden üreticimiz varsa zaten o üretici değildir. O artık tüketici olmuştur.

Yani bir aile 30-40 dönüm fındık bahçesini tek kişi bahçelemesine varıncaya kadar yapar. Gübrelemesini tek başına yapar ve otunu da tek başına temizler. Sadece toplaması için 3 tane inek besler, fındığının yarısını da kendisi toplar zaten. Yani 50 dönüme varana kadar bir üreticimiz fındığa eğer masraf ediyorsa, fındığın masrafı beni kurtarmıyor diyorsa, yani üretici değildir.

“ÜRETİCİ SUÇLU, ÜRÜNÜNE SAHİP ÇIKMIYOR”

Ben kendim fındık masraflarının hepsini tek tek yazıyorum. Aldığım ürünün de hiçbir zaman yüzde 30’unu da geçmiyor. Bizim üreticimizde tembel. Yani senede 10 gün 20 gün köyde kalınmayla üretici olunmaz. Gerçek bir üretici bağında bahçesinde günde 4 saat çalışacak. Havaların iyi olmadığı zamanlarda da başka türlü çalışacak. Benim üreticim günde 4 saat çalıştığı an 40 dönüme kadar olan yeri kendisi yapabilir. Hatta 70-75 yaşına kadar bir karı-koca yerlerini kendileri bile yapabilir.

Altın gibi bir ürüne sahibiz. Ürünümüze sahip olmadığımız içinde böyle şu anda en az 5 dolar olması gereken ürünümüz, 3 dolara satılmakta. Bu nokta da hem üretici suçlu, ürününe sahip çıkmıyor. Diyelim ki hükümetimiz vazifesini yerine getirmiyor. Ama üretici vazifesini mutlaka yerine getirmelidir. Yoksa bu düşüşe hep seyirci kalmak zorunda oluruz.

“SÖZ ALANLAR SORUNLARI SİYASİ ŞOVA ÇEVİRMESİN”

Şafak DELİÇAKAR: Siz görüşlerinizi ve önerilerinizi Valiliğe ne zaman sunmayı düşünüyorsunuz? Nelere dikkat çekmeyi düşünüyorsunuz?

Servet ŞAHİN: Biz bu görüşlerimizi Valimiz sayın İrfan Balkanlıoğlu’na özel bir rapor halinde sunacağız. Veyahut da bire bir kendisiyle bu konuda konuşacağım. Böylesi bir ekonomi toplantısında konuşmacılara baktığım vakit herkes siyasi geçmişten bahsetti. Oysa İçişleri Bakanlığımız herkesin görüşleri mutlaka alınsın dese de ekonomiyi yoluna ve rayına oturtmakta yine konunun ehil kişileri ve kurumları tarafından yapılmalıdır. Vatandaş görüş ortaya koyabilir, muhtarlar görüşlerini talep ve tekliflerini dile getirebilir. Sivil toplum kuruluşları hatta siyasilerde önerilerini belirtebilir.

Bu çözüm yolunda da ekonomiyi mutlaka devletle birlikte ilgili kurumlarda yoluna koyabilir. Bu son toplantıda yine herkes ekonomi konusunda hiçbir şey konuşmadılar. Beklentilere bile cevap verilmedi.

Bu daha ilk toplantıda ben umduğumu buldum diyemem. Ama gelecekte iyi olacağına inanıyorum. Şu anda çok verimli olmasa da gelecekte inşallah verimli olur diye düşünüyorum. Çünkü olmak zorunda, sayın valimizin de zaten ayda bir bu tür toplantıları yapmasını da ben fayda olarak görüyorum. Burada dikkat edilecek en önemli şey ise sorunları konuşmak için söz alanlar, sorunları siyasi şov haline getirmesinler. Sorunları kısa öz ve net bir şekilde ortaya koymalıdırlar. Bu konuda siyasi şovlardan kesinlikle kaçınılmalıdır. Sonuçta Ordu’yu ele alıyoruz.

Şafak DELİÇAKAR: Sayın Şahin, röportaj sayfamıza oldukça önemli konulara parmak basarak açıklamalarda bulundunuz. Okurlarımız ve şahsım adına gazetemize konuk olduğunuz için teşekkür ediyor, bundan sonra ki süreçte de çalışmalarınızda şahsınıza ve kurumunuza başarılar diliyorum.

Servet ŞAHİN: Sayın Deliçakar, bende başta şahsınıza ve Ordu Yeni Haber Gazetesi ailesine bu güzel ve elit sayfanızda konuk edip yer verdiğiniz için teşekkür ediyorum. Buradan sizlerin vasıtası ile de hem gazeteniz okurlarına hem de internet sayfanızdan sizi 5 kıtada takip eden bütün Ordulu hemşerilerimize de saygı ve sevgilerimi sunuyor size de başarılarınızın devamını diliyorum.