Erkek kısırlığı, toplumda her 5 kişiden 1’inde izleniyor. Kadın nedenli kısırlık durumlarında da oldukça sık olarak karşımıza çıkıyor. Peki, erkek kısırlığı yeteri kadar biliniyor mu? Erkeklere yeteri kadar tetkikler yapılıyor mu? Prof. Dr. Recai Pabuçcu, konuyla ilgili merak edilen sorulara yanıt verdi.

Erkek kısırlığının nedenleri arasında beyinden salınan hormonlarda yaşanan sorunlar, testislerde üretim bozuklukları, üretilmiş spermlerin dışarı atılması aşamasında kanallar ile ilgili sorunlar ve nedeni bilinmeyen sorunlar olarak sıralanabilir.

Centrum Clinic Kadın Sağlığı ve Tüp Bebek Merkezi Direktörü Prof. Dr. Recai Pabuçcu, erkek kısırlığı ile ilgili önemli açıklamalarda bulundu:

Günlük hayatta erkek kısırlığı nedeni olarak karşımıza çıkan en sık nedenler arasında:

- Y mikrodelesyonları: gen sorunu

- İnmemiş testis: testislerin yerine gelmemesi

- Varikosel: testis damarlarında genişleme

Bulunuyor.

Verilen sperm örneğinde canlı sperm hücresi yok ise bu duruma azoospermi adı veriliyor. Bu durumlarda mutlaka sperm analizini birkaç gün sonra tekrar edilmeli. Tekrar azoospermi saptanır ise birtakım tetkikler istenmeli.

Kısırlık nedeniyle hastaneye başvuranların %20’sinde azoospermi görülüyor

Azoospermi toplumun %1’inde, kısırlık nedeni ile hastaneye başvuranların ise %20’sinde karşımıza çıkabiliyor. Eğer menide hiç canlı sperm hücresi yok ise mutlaka ikinci test yapılmalı. Tekrar canlı sperm hücresi çıkmaz ise tanı koyulmalı.

Azoospermi saptanması halinde çocuk sahibi olmak mümkün mü?

Azoospermi durumlarında %40 kanal tıkanıklıkları izlenir. Bu durumlarda, nedene yönelik tetkikler gereklidir. Kanalların doğuştan olmaması, infeksiyonlara bağlı olarak kanalların tıkanması durumlarında azoospermi olabilir. Bu durumlarda olgun sperm hücre elde etmek mümkündür. Özellikle tıkalı damarlardan girilerek sperm alınması veya kanal yok ise de testis dokusundan sperm alınması (TESE) ile mikroinjeksiyon yapılarak çocuk sahibi olmak mümkün olabilir.

Azoospermi durumlarının %60 kadarında ise testislerde üretim sorunu bulunuyor. Bu durumlarda olgun sperm elde etmek biraz daha zor olabiliyor.

Bu grubun içinde:

- Hipogonad yani doğuştan beyin hormonlarında sorun olanlar

- İnmemiş testisi olanlar

- Kemo-radyoterapi nedeniyle üretim sorunu olanlar

- Klinefelter sendromlu bireyler

- Y-mikrodelesyonu olan bireyler

- Orşit dediğimiz testis infeksiyonu geçirmiş olanlar

- Testisten ameliyat geçirmiş olanlar

Sayılabilir.

Bu durumda, sperm analizinde canlı-olgun sperm hücresi elde edilemeyebilir. Bu aşamadan sonra hormonlara bakılarak gerekli hallerde hormon tedavisi verilebilir. Azoospermik olgularda sperm elde edebilmek için birtakım teknikler kullanılmaktadır.

TESE: Testislerden doku alınarak mikroskop altında sperm aranması

TESA: Testis kanallarından iğne ile sperm

Bu yöntemler ile yaklaşık %30-40 kadar erkekte canlı sperm hücresi bulunabiliyor.