Özel Ordu Sevgi Hastanesi Psikolog Ecem  Altaylı çocuklarda sınav kaygısı hakkında bilgilendirdi.

Öğrencilerin akademik başarılarını ölçmek amacıyla uygulanmakta olan sınav sistemine çocuklar birbirlerinden farklı şekilde tepki verirler. Kimi öğrenci bu süreci kontrollü bir şekilde idare edebilirken, kimi öğrencide bu duygu yoğunluğunun esiri olabiliyor. Buna bağlı olarak da sınav öncesindeki kötü senaryo gerçek olur: çalışmalarının karşılığında beklediklerinden daha düşük bir sonuç alırlar. Başarısız olma korkusunun başarısız olma ile sonlandığı bir kısır döngü oluşur. Bu kısır döngüye girmemek ya da performansı olumsuz etkileyen kaygıdan kurtulmak için sadece çocuklara değil ailelere ve öğretmenlere de görev düşmektedir.

   Sınav kaygısı nedir?

    Kaygı, kişinin bir uyaranla karşı karşıya kaldığında yaşadığı, bedensel, duygusal ve zihinsel değişimlerle kendini gösteren bir uyarılmışlık durumudur. Sınav kaygısı ise, sınav öncesi öğrenilen bilginin sınav sırasında kullanılmasına engel olan ve başarının düşmesine yol açan yoğun duygu halidir.

Sınav kaygısı yaşayan çocuktaki belirtiler:

•      Düşüncelerini toparlayamama ve ifade edememe,

•      Unutkanlık veya öğrendiklerini aktaramama,

•      Dikkat ve konsantrasyon güçlüğü,

•      Bilgileri anlamada güçlük çekme,

•      Çarpıntı ve düzensiz kalp atışı,

•      Düzensiz solunum ve solunumda güçlük,

•      Ellerde titreme ve ateş basması hissi,

•      Baş dönmesi,

•      Kas yorgunlukları ve uyuşma,

•      Terleme ya da üşüme

•      Mide krampları ve baş ağrısı

•      Gerginlik ve sinirlilik,

•      Heyecan ve panik,

•      Karamsarlık ve güvensizlik,

•      Korku

     Sınav kaygısı ile başa çıkmanın yolları:

Kaygınızı ortalama bir seviyeye indirin:  

Bilimsel araştırmaların sonucunda da günlük hayatımızda performans göstermemiz gereken her durumla ilgili; kaygı çok şiddetli ve çok düşük derecede olduğunda performans düşük, kaygı ortalama bir seviyede iken performans yüksektir. Bu yüzden amaç kaygıyı tamamen yok etmek değil kontrol altına almak ve belli bir düzeyde tutmaktır. Normal düzeyde olan kaygı öğrencinin motivasyonunu ve ders çalışma isteğini ateşleyecektir. Hiç olmaması ve çok olması durumunda motivasyon, ders çalışma isteğinde azalma, olumsuz inanç ve tutumlar veya hiç umursamamak gibi çeşitli problemler yaşanabilmektedir. Bu nedenle kaygı ile başa çıkarken tamamen yok etmek değil kontrol altına almak en sağlıklısıdır.

    Sınavlar öğrencinin kişiliğini değil, bilgisini ölçer:

Sınavın bilgi yerine kendi kişiliğini değerlendirdiğine inanan çocuklar daha fazla kaygılanır. Bu şekilde yapılan bir değerlendirme beden kimyasında bir takım değişikliklere yol açar. Ortaya çıkan kaygı, akıl yürütme ve soyut düşünme yönündeki zihinsel faaliyetleri bozar. Bu etkileri nedeniyle sınava yüklenen anlam, performansın düşmesine neden olan en önemli faktörlerden biridir. Kendini sınav sonucuna göre “yetersiz” ve “değersiz” gören bir çocuğun mutsuz olacağı ve özgüveninin düşeceği, buna bağlı olarak da gireceği sınavlara yönelik korkusunun artacağı açıktır. Çocuklara, girdikleri sınavın sonucu ne olursa olsun değerli olduklarının hissettirmek aile ve öğretmenlere düşen en önemli görevdir.Bu süreçte asla yalnız olmadığınızı unutmayın.

     Nefes alma teknikleri ile süreci daha kolaylaştırabilirsiniz.

1- Sağ avucunu göbeğin hemen altına, sol elini göğsünün üstüne koy.

2- Göğsünün şiştiğini ve havayla dolduğunu hissedinceye kadar burnundan nefes al.

3- İçindeki havayı burnundan aldığın süreden iki kat daha yavaş bir şekilde ağzından dışarı ver.

Yeni bir nefes almadan iki saniye bekle ikinci ve üçüncü maddelerde yazılanları tekrarlayarak bir nefes daha alınıp verilmeli. Kendinizi her kaygılı hissettiğiniz zaman bunu tekniği kullanabilrsiniz.

SINAVA HAZIRLIK DÖNEMİNDE YAPILACAKLAR

•       Beslenmeye dikkat edilmeli. Protein,vitamin sebze,su vs tüketilmeli,kahve, çay, sigaradan kaçınılmalı. Düzenli ve öğün atlamadan beslenilmeli.

•       Yeterli ve düzenli uyunmalı.

•       Ders konuları düzenli ve parçalara ayrılmış bir şekilde çalışılmalı.

•       Sorulara aşina olmak için bol bol soru çözülmeli.

•       Başarının sırrı çok çalışmak değil, düzenli çalışmaktır. Günün belli bir saatinde kendini rahatlatan bir etkinlik ile kendini ödüllendirmeli.

•       Stres unsurlarından uzak durulmalı.

•       Kaygı ve stres hissedildiği anda gevşeme ve nefes alma egzersizleri yapılmalı.

•       Son gün ders çalışılmamalı.

SINAV ESNASINDA YAPILACAKLAR

•       Sınavlara girilecek yerlere önceden gidilmeli.

•       Sınava zamanında gidilmeli.

•       Olumlu telkinler verilmeli, önceki başarılar hatırlanmalı.Sonuca, nota değil de ana odaklanılmalı.

•       Rahatlamaya çalışılmalı, derin nefes alınmalı.(Nefes tekniği)

•       Heyecanlandığı zaman 1-2 dakika durup rahatlamaya çalışılmalı. 1-2 dakika durmak bir şey kaybettirmez. Mühim olan rahatlamak ve odaklanmayı başarmaya çalışmaktır.