Bebeklik döneminde uygulanan aşılar, çocukları ileri yaşlarda ortaya çıkabilecek ciddi hastalıklara karşı koruyor. Bu yüzden de ailelerin aşı takvimine dikkat etmesi çok önemli. Çocuk aşılanmadan önce hastalık geçirirse, komplikasyonları çok daha ağır olabilir.

Özel Ordu Sevgi Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Uz. Dr. Nermin ERİBOL aşı haftası ile ilgili açıklamalarda bulundu.

YENİ DOĞAN AŞILARI KAÇA AYRILIYOR? NE ZAMAN YAPILIYOR?

Ülkemizde Sağlık Bakanlığı’nın uyguladığı aşı takvimine göre, ilk bir yaş içinde üç doz Hepatit B, bir doz BCG, üç doz karma aşı, dört doz pnömokok aşısı, bir doz da MMR (kızamık, kızamıkçık, kabakulak) aşısı yapılır. 18’inci ayda karma aşı bir kez daha tekrarlanır. Ancak bu aşıların dışında, henüz Sağlık Bakanlığı’nın programında olmayan ama ülkemizde ruhsatlı olarak bulunan ve yapılması gereken aşılar da var. Bunlar rotavirüs, suçiçeği ve hepatit A aşılarıdır. Suçiçeği 13-15’inci aylarda, rotavirüs ikinci, dördüncü ve altıncı aylarda veya ikinci ve dördüncü aylarda iki farklı marka olarak ve hepatit A aşısı, iki yaş ve iki yaş ve altıncı ayda tekrar doz olarak yapılır. 4-6 yaş aralığında da karma, MMR ve suçiçeği aşıları hatırlatma dozu şeklinde tekrarlanır.

AŞILAR HANGİ HASTALIKLARA KARŞI KORUYUCU?

Aşılar, bebeklik ve çocukluk çağında çok ağır geçen, kalıcı hasarlar bırakabilen ve bazen de ölümcül olabilen birçok hastalığa karşı koruyucudur. Günümüzde ileri teknoloji ile üretilen aşıların yan etkileri yok denilecek kadar azdır. Görülen yan etkiler genellikle aşı yerinde şişlik ve kızarıklıktan ibarettir. Tüm aşı reaksiyonları, hastalığın oluşması ile ortaya çıkabilecek ağır sonuçlardan çok daha önemsizdir. Örneğin HIB aşısı Henofilus Influenza B bakterisi ile meydana gelen, özellikle iki yaşın altındaki çocuklarda sık görülen enfeksiyonlara karşı koruyan bir aşıdır. Bu bakteri menenjit, zatürree, ortakulak iltihabı gibi enfeksiyonlara neden olabilir. Aşısız çocuklarda HIB’in neden olduğu menenjitler en uygun şekilde tedavi edilse bile, yüzde 30’lara varan sakatlık veya yüzde 10’lara varan ölüm görülebilir. Zatürree aşısı, pnömokokların neden olduğu zatürree, ortakulak iltihabı, üst solunum yolları enfeksiyonlarına karşı koruyan bir aşıdır. Zatürree aşısının ayrıca dalağı alınmış ve bağışıklık sistemi baskılanmış kişilere kesinlikle yapılması gerekir.

YENİDOĞANAŞILARINI YAPTIRIRKEN AİLELER NELERE DİKKAT ETMELİ?

Çocuk doktorları bebeklere aşı yapmadan önce, bebeklerin hasta olup olmadığına dikkat etmeli. Aileler bebeklerini aşı yapıldıktan sonra, ilk 48-72 saat boyunca gözlemlemeli. Normalin dışında bir reaksiyon gözlenmesi durumunda doktorla iletişime geçilmeli. Aileler doktorların yaptığı aşının hangi firmaya ait olduğunu, üretim tarihini, son kullanma tarihini ve yan etkilerini sormalı. Bir önceki aşıyla ilgili reaksiyonlar doktorla paylaşılmalı. Polio denilen çocuk felci aşısı, bugün birçok çocuğun hayatını kurtarıyor. Bu aşı 9 milyonda bir ters reaksiyon gösterebilir. Onun dışında çok güvenlidir. Ama ‘canlı, ağızdan verilen polio aşısı’ soğuk algınlığından daha önemli bir hastalığı olan bebeklerde ertelenmeli. Bunun dışında aile içinde kanserli veya başka bir hastalıktan dolayı bağışıklık sistemi baskılanmış birey varsa uygulanmamalı. KKK (kızamık, kızamıkçık, kabakulak) aşısından birkaç gün sonra, hafif döküntü, ateş, boyunda hafif bir şişlik görülebilir.

AŞILAMA TAKVİMİNE SADIK KALINMAZSA NELER YAŞANABİLİR?

Aşılama takvimine sadık kalınmaz ve çocuk aşılanmadan önce hastalık geçirirse, komplikasyonları çok daha ağır olabilir. Ancak aşılama gecikse bile kaldığı yerden devam edebilir.

Her aşı kendi içinde önemlidir. Çünkü her hastalığın kendine göre ciddi, kalıcı hasar yapabilecek yan etkileri mevcuttur. Bunun için Sağlık Bakanlığı aşılama programında olan her aşı mutlaka yaptırılmalıdır, yasal zorunluluğu vardır.

AŞI TAKVİMİ

0. ay Hepatit B

1. ay Hepatit B

2. ay BCG, Karma aşı, Pnömokok aşısı

4. ay Karma aşı, Pnömokok aşısı

6. ay  Karma aşı, Pnömokok aşısı, Hepatit B

12. ay MMR (kızamık, kızamıkçık, kabakulak aşısı)

13-15. ay suçiçeği (özel aşı)

18. ay Karma aşı (tekrar)

2 yaş Hepatit A ilk doz

2.5 yaş Hepatit A ikinci doz

4-6 yaş aralığında karma aşı, MMR, suçiçeği aşıları hatırlatma doz olarak (özel aşı)

* Rotavirüs aşıları da Türkiye’de iki farklı marka altında 2’nci ve 4’üncü aylarda 2 doz, 2’nci, 4’üncü ve 6’ncı aylarda 3 doz yapılır.