Şafak DELİÇAKAR

İSTATİSTİK…

21 Kasım 2020 Cumartesi Saat: 12:57

Ülkemizin ekonomistleri artık bir ülkenin yaşam biçimi, ekonomik durumu ve siyasi eğilimlerini devlet eliyle yönetilen istatistik kurumu TUİK den anlamaya çalışmaktan vaz geçip yeni metotlar keşfetmişler.

Bu yeni metodun adı “İşyerleri Paritesi”. Bu metoda göre bir bölgedeki işyerlerin faaliyet alanları ile rekabet ettikleri markaların birbirine olan oranlarına bakılarak yani pariteleri gözlenerek istatistiki verilerin elde edilebilmesidir.

Örneğin bir bölgedeki Bim ve Migros’a ait mağazaların sayılarına bakılarak o bölgenin yaşam biçimi, ekonomik durumu ve siyasi eğilimleri hakkında fikir edinilebilmektedir. Ve buradan elde edilen göstergede oldukça gerçekçi ve doğruluğu sağlanabiliyor.

Hesaplama şöyle yapılıyor: Bim mağaza sayısı ile Migros mağaza sayısının bölünmesiyle (B/M) elde ediliyor.  Türkiyenin B/M ortalaması 3.73 imiş. Yani Bim sayısı:12, Migros sayısı:3,22 imiş. 12/3.22 bize 3.73 paritesini vermekte.

Bir yerde Migrosların fazla Bimlerin az olması o bölgedeki gelişmişlik ve şehirleşmeyle ilişkiliymiş. Yani Migrosların sayısı Bimlerden fazla ise o bölgede yaşam biçimi, ekonomik durum ve siyasi eğilimler pozitif yönde farklı Bimlerin sayısı fazla ise negatif yönde farklı olduğu ispat edilmiş.

Bu parite neden mi güvenli: Çünkü zincir marketler, tutmazsa kapatırız anlayışıyla mağaza açamazlarmış. Bölge potansiyelini o kadar iyi analiz ederlermiş ki onların mağaza açtıkları yerlerden ve sayılarından ilgili çıkarımlar yapmak çok sağlam bir yolmuş.

Örneğin İstanbul Beşiktaş’ta 0.52 çıkan (B/M) paritesi, Esenler ilçesinde 18'e yükselmekte. Yani paritenin düşük olduğu yerlerde (Bim az/Migros fazla ise) daha fazla sayıda kafe, optik, saat, parfümeri, kuru temizleme, veteriner, pet ürünleri, estetik merkezleri, yabancı menşeili emlakçılar, çok sayıda şarküteri ve marka restoranları görülmekte imiş. Ayrıca siyasi olarak bu bölgede sosyal demokrat veya merkez sağ eğilimli ve Türkiye ortalamasının üstünde eğitim seviyesindeki insanların ve günün her saati yalnızken güvenle yürüyebilen kadınların olduğu, mutlu ve cesur kedilerin, sere serpe yatan huzurlu sokak köpeklerinin dolaştığı gözlemlenmiş.

Oysa paritenin yüksek olduğu yerlerde (yani Bim fazla /Migros az ise) daha fazla sayıda halı, kilim, perde, yufka, çiğ köfte, kır pidesi, tavuk döner dükkânları, yorgan dikimevleri, ayakkabı-şemsiye tamircileri, kıraathane ve çay ocakları ve tatlıcılar mevcutmuş. Türkiye ortalaması ve altında eğitim seviyesinde insanlar, Ülke ortalaması üzerinde muhafazakar ve milliyetçi oy oranına sahip seçmenler, sokaklarda genç ve erkek nüfus yoğunluğu, koyu renkli giysiler, saldır/kaç ikileminde sokak köpekleri, kederli kediler gözlemlenmekteymiş.

Demek ki insanlardan istatistiki veriler ne kadar gizlenmeye çalışılsa da birileri bir yolunu bulup gerçeklere ulaşabiliyormuş. Ordu ilinin paritesi nedir acaba diye sormak gerekmiyor bile. Hangisinin fazla olduğu belli!