Şafak DELİÇAKAR

SEÇİMLERİMİZ, YAŞADIKLARIMIZIN SEBEBİDİR!

11 Ağustos 2025 Pazartesi Saat: 08:15

Ekonomi; mantık, matematik, sosyoloji ve psikoloji temelli evrensel ve objektif bir bilimdir. Ekonomi biliminde enflasyonu düşürmek için makro ve mikro ölçekte, kesinlikle eş zamanlı, birlikte, tavizsiz ve eksiksiz uygulanması gereken tedbirler 4 ana başlıkta şöyle özetlenir.

1.       İthalat sadece sağlık, güvenlik, sanayi ve tarım alanlarındaki zorunlu tüketimin ve üretimin sürdürülebilirliğini sağlayacak olan hammadde, yarı mamul ve mamuller için yapılır.

Diğer malların tamamının ithalatı durdurulur. İhracat ve ithalat cari dengesi eşitlenene kadar da bu tedbir kesintisiz ve tavizsiz devam eder.

2.       Emisyon hacmi (Piyasada dolaşan para miktarı) küçültülür.

Politika faizi ve vergi gelirleri yükseltilir.İç borçlanma yapılabilir. Merkez Bankası rezervleri korunur ve artırılır.Acil, insani, idari ve doğal afetlerden kaynaklı olanlar haricindeki tüm kamu harcamaları durdurulur.

3.       İhracata yönelik olanlara öncelik verilerek, her sektördeki üretim devlet kaynakları ile en güçlü şekilde desteklenir.

İhracata ve iç pazar talebine yönelik sanayi ve tarımsal üretim, arz-talep dengesi başa baş noktasına gelene kadar kesintisiz ve azami ölçekte desteklenerek üretim maliyetleri ve arz fiyatları düşürülür. Sadece bu tedbir için kullanmak şartı ile dış borç alınabilir.

4.       Devlet, vatandaşlarının motivasyonu, mutluluğu ve refahı için her türlü mali, sosyal ve politik tedbirleri alır.

Demokratik ve insani hak ve özgürlükler, sağlık, eğitim, istihdam, adalet ve hukukun üstünlüğü, asgari geçim ve yaşam şartları ve aile birliği tüm kamusal kurumlar ve araçlar ile desteklenerek sağlanır. Bu tedbir için azaltılan kamu harcamalarından tasarruf edilen kaynak kullanılır.

 

Sürecin başlangıcında kısa vadeli şoklar yaşanması kaçınılmazdır. Ancak tedbirler uygulandıkça sosyal ve ekonomik alanlarda hızlı bir iyileşme görülür.

Sadece yüksek politika faizi ve vergi geliri tedbirleri ile enflasyon düşmez.

Ama zengin daha zengin fakir daha fakir olur. Sermaye yüksek faize ve dolayısıyla ranta yönelir. İşyerleri kapanmaya, iflaslar ve işsizlik artmaya başlar. Ekonomide kayıt dışı işlemler artarak vergi miktarını ve tahsilatını düşürür.

Barınma ve beslenme krizi artarak devam eder. Kriminal eylemler ve suç oranları artar. Ahlaki ve etik değerler kaybolmaya başlar. Bireylerin geleceğe ilişkin endişeleri artıp umutları tükenir. Beyin ve işgücü göçü başlar. Popülist ve palyatif tedbirler uygulansa da kısa sürede etkisizleşir. Bu süreç ülkenin bağımsızlığını kaybedip IMF nin emrine girmesine kadar gider.

Yüksek enflasyon bir ülkenin varlığını yani bekasını tehdit eden en büyük tehlikedir.

Bu tehlikeyi durdurmak için ekonomi biliminin ispatlanmış teorilerine dayanan tedbirlerini uygulamak devletlerin en öncelikli ve önemli görevidir.

Vatandaşın ise bu süreç bitene kadar maruz kalacağı sosyal ve ekonomik sıkıntılara sabretmekten başka çaresi yoktur.

Çünkü;

Yaşadığımız zorlukların, iyi ve kötü her şeyin sebebi seçimlerimizdir.