Böbrek hastalığında sağlıklı beslenme ana kuraldır ve yanlış beslenme alışkanlıklarının sil baştan değişmesi gerekmektedir. Beslenme planlaması mutlaka diyetisyen kontrolünde yapılmalıdır.

Yetersiz veya fazla beslenme vücudumuzda çeşitli hastalıklara yol açtığı bilinen bir gerçektir. Yeterli ve dengeli beslenerek sağlık bir yaşam sürebiliriz. Medical Park Ordu Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Gülce Taştemel, böbrek hastalıklarında nasıl beslenilmesi gerektiğini bizlerle paylaştı.

Böbrek Hastalığında bilinmesi gerekenler nelerdir?

Böbrekler vücuttaki zararlı maddelerin atımını, sıvı ve mineral dengesini sağlamasının yani sıra bazı  hormonlar üzerinde de düzenleyici etkiye sahiptir.

Yanlış beslenmeye, şeker hastalığına, bilinçsiz ilaç kullanımına, yetersiz sıvı tüketimine ve genetik faktörlere  bağlı olarak böbrek hastalıkları gelişebilir. Böbrek hastalıklarının belirtilerini şu şekilde sıralayabiliriz:

·         Kaburga ve bel çevresinde ağrı

·         Günlük idrar miktarının 400 Cc ’den az olması

·         Günlük idrar miktarının 2 Lt ‘den fazla olması

·         Günde 10 ’dan fazla idrara çıkma

·         Gece sık idrara çıkma veya ağrılı idrara çıkma

·         Vücutta tuz birikimine bağlı ödem

·         İdrar renginin koyu olması veya normalden farklı olması 

·         Şiddetli kansızlık, nefes darlığı, kaşıntı

Kronik böbrek hastalarında beslenme nasıl olmalıdır?

Böbrek hastalıklarının tedavisinde ve oluşabilecek komplikasyonların önlenmesinde beslenme çok önemlidir. Hastanın bir an önce iyileşmesi diyetinin iyi düzenlenmesi ile mümkün olur. Vücutta yıkım oluşmaması için günlük alınması gereken kalori yüksek tutulmalıdır.

Kronik böbrek yetmezliğinde diyetisyen desteği önemli midir?

 Böbrek hastalarında diyetisyenden destek almak zorunludur. Hastanın beslenmesi kişiye özel olarak ayarlanmalıdır. Kan bulgularına ve hastalığın derecesine göre kilogram başına protein ve kalori hesabı yapılmalıdır. Tuz miktarı kısıtlanmalıdır. Sıvı miktarı kişiye göre belirlenmedir. Günlük alınan sodyum, potasyum ve fosfor miktarı kısıtlanmalıdır. Ancak besinlerin tamamen kesilmesi vitamin ve mineral eksikliğine neden olabilir. Bilinçsiz tamamen tuzun ve minerallerin kesilmesi de önerilmemektedir.

Kronik böbrek yetmezliğinde sakıncalı ve kesin tüketilmesi gereken besinler nelerdir?

Sodyum: 

Tuz kısıtlı miktarda kullanmak için zeytin, tuzlu peynir, tuzlu bisküvi, cips, kraker, hazır çorbalar, bulyon tabletlerden uzak durmak gerekmektedir

Fosfor:

Kurubaklagiller (kuru fasulye, nohut, mercimek, barbunya), bulgur, kaşar peyniri, tarhana çorbası, kuru yemişler ve yağlı tohumlar (ay çekirdeği, fındık, fıstık, ceviz, badem, kabak çekirdeği ), balık, çikolata, kurutulmuş sebze ve meyveler, meşrubatlar, kahve, kakao, baharatlar, hindistan cevizidir.

Potasyum:

Ispanak, semizotu, asma yaprağı, tere, roka, karalahana, enginar, kereviz, bakla, pazı ve kurutulmuş sebzeler ve meyvelerden kavun, kayısı, yeni dünya, kivi, nar, avokado, muz, patates, mantar, mısır, çikolata, kurutulmuş sebze ve meyvelerden uzak durmak gerekmektedir.

Kronik böbrek yetmezliğinde diyet tedavisi alındığı takdirde ne gibi etkileri olur?

Hastanın beslenme durumu korunur eğer kilosu fazlaysa hasta normale getirilir. Kilo azlığı durumunda hastalık komplikasyonları artabiliyor. Bu dönemde kilo artışına yardımcı olmakta fayda var. Zararlı maddelerin toksit etkileri azaltılır. Vücuda giren zararlı maddeler çok fazla tüketildiğinde toksit etkiye neden olabiliyor. Bunun önüne geçmek içinde düzenli beslenme antioksidanların kullanımı ile vücuttaki toksit etkiler en aza indirilebilir. Düzenli ve sağlıklı beslenildiğinde hastalığın ilerlemesinin önüne geçilebilir. Örneğin, akut böbrek yetmezliğinden kronik böbrek yetmezliğine geçişi önleyebiliriz. Aynı zamanda akut böbrek yetmezliğinin de oluşması engellenebilir. Vücutta kas kaybı ve protein kaybı çok önemlidir. Kas kaybı ve protein kaybı vücuttaki dengesiz beslenmeye bağlıdır. Bunun önüne geçmek içinde sağlıklı protein kaynakları; süt, yoğurt, ayran, peynir tüketimi kişiye özel olarak düzenlenmesi gerekir. Su,  mineral dengesi düzenli olmalıdır. Böbrek hastalıklarında sıvı tüketimi çok önemlidir. Eğer vücutta sıvı atımı varsa ona göre eklenme yapılması gerekir. Aşırı sıvı ve sıvı yetersizliği vücutta ciddi sağlık problemlerinin oluşmasına neden olabilir. Kalp problemlerine, vücutta elektrolit bozukluklara neden olabilir. Bu dönemde oluşabilecek iştahsızlıkların önüne geçebilmekte beslenme ve diyet desteğiyle mümkündür.

            Medical Park Ordu Hastanesi Diyetisyen Gülce Taştemel, kronik böbrek yetmezliği hastalarının sağlıklı bir hayat sürmeleri temennisinde bulunarak, özel hazırlanmış programlar için mutlaka bir diyetisyene başvurmaları gerektiğini belirterek sözlerini tamamladı.