Medical Park Ordu Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Dr. Aydın Alp; sosyal fobinin, birçok kişinin yaşamdan kaçmasına neden olan, gerçekte var olan performansını göstermesini engelleyen psikolojik bir rahatsızlık olduğunu söyledi.

Sosyal fobisi olan kişilerin hata yaparak başkalarının önünde rezil olacağından veya utanç duyacağından korktuğunu belirten Psikiyatri Uzmanı Dr. Aydın Alp yaptığı konuşmada şunları söyledi: “Sosyal fobi adı da verilen sosyal anksiyete bozukluğu, kişinin sosyal durumlara karşı aşırı ve akıl almaz derecede korku duyduğu bir tür anksiyete rahatsızlığıdır. Anksiyete, diğerleri tarafından eleştirilme, seyredilme ve yargılanma korkusundan kaynaklanır. Sıklıkla ergenlik döneminde başlar ve kalabalık ortamlardan çok küçük gruplarda başka insanlar tarafından incelenme korkusu çevresinde gelişir. Sosyal ortamlardan kaçınma davranışına sebep olur. Oluşan korkuya bağlı kaçınma davranışları geliştiğinde bireyin iş, sosyal veya özel yaşam alanları kısıtlanmaya başlar. Gerçekte sosyal fobik bireyler bu tür olumsuz düşünceleri ile aşırı meşgul olduklarından, tüm ilgi ve dikkatlerini kendilerine yöneltmekte ve böylece kendi kendilerini gözlemlemeye koyulmaktadırlar. Yani sosyal ortama girdiklerinde artık çevrede neler olduğuna dikkat etmeksizin kendi olumsuz düşüncelerine odaklanmaktadırlar. Diğer yandan sosyal tehdit hissettiklerinden korkularının gerçekleşmesini engellemek amacıyla kendilerince  önlemler almaya başlarlar. Örneğin, göz teması kurmamaya çalışırlar, ellerinin titreyeceği korkusuyla birşey içmemeye çalışırlar. Birey başkalarının varlığında hiçbir etkinliği rahatça yapamamakta ve bu durumu terleme, vücutta ve seste titreme, kızarma, aşırı heyecan, nefes ve kalp ritminde ani değişiklik gibi durumlar takip etmektedir. Bu durumla başa çıkamayan kişi bütün enerjisini sosyal ortamlardan nasıl kaçabileceğine dönük stratejiler geliştirmeye yönlendirmekte ve böylece hayatını bir kısır döngü haline getirmektedir.”

SOSYAL FOBİ TEDAVİ EDİLEBİLİR BİR HASTALIKTIR !

Sosyal fobinin oluşmasında psikolojik ve çevresel faktörlerin rol oynadığını ifade eden Uzm. Dr. Aydın Alp; ”Birey erken çocukluk dönemlerinde aşırı koruyucu ve evhamlı ebeveyn tutumlarına maruz kaldığında sosyal fobinin ilk tohumları ekilmektedir. Sosyal çevrenin ve özellikle de okul ortamının getirdiği birtakım olumsuzluklar da işin tuzu biberi olmaktadır. Bu kişilerin doğasında var olan utangaçlık ve olumsuz değerlendirileceklerine dair korkuları bir uzmandan yardım istemelerini zorlaştırır. Bir başka engelleyici faktör ise, sosyal fobiklerin bu belirtilerinin bir rahatsızlık olduğunu fark etmemeleri ve değişmez kişilik özellikleri şeklinde algılamalarıdır. Ayrıca somatik belirtileri nedeniyle diğer tıp birimlerine başvurmaları psikolojik yardıma ulaşamama veya gecikme gibi sonuçlar doğurmaktadır. Sosyal fobi, çoğunlukla doğru tedaviyle tamamen iyileştirilebilir bir rahatsızlıktır. Tedavi sürecinde ilaç ve psikososyal tedavi yaklaşımları ayrı veya birlikte kullanılabilir. En etkili tedavi bilişsel-davranış terapisidir. İlaç tedavisi de belirtilerin azalmasına sebep olarak bilişsel-davranış terapisini daha etkili hale getirebilir. Psikolojik tedavi yaklaşımında ağırlıklı olarak bilişsel-davranışsal psikoterapiler, sosyal beceri eğitimleri, gevşeme egzersizleri, bireysel ve sosyal etkinlik tedavileri uygulanabilmektedir. Psikolojik tedavilerle bireyler olumsuz düşünce ve davranış kalıplarını tanıyabilmekte, önyargıları ile kendilerine yönelik olumsuz tutumlarını değiştirerek, daha gerçekçi beklenti ve davranış kalıpları oluşturabilmekte, başa çıkma stratejileri geliştirebilmekte, eksik olan becerileri kazanmakta ve iletişim güçlerini arttırabilmektedir. Tedavide hangi yöntemin kullanılacağı veya hangi kombinasyonların seçileceği hastaya göre değişiklik gösterebilir. Hastaya göre tedavi planlanmasının önemi unutulmamalıdır. Bu nedenle soysal fobiniz olduğunu düşünüyorsanız ya da yukarıda saydığımız belirtileri taşıyorsanız vakit kaybetmeden bir Psikiyatri Uzmanına başvurmalısınız. Unutmayın ki; sosyal fobi, çoğunlukla doğru tedaviyle tamamen iyileştirilebilir bir rahatsızlıktır.” diye konuştu.