Fındıkta bahar dönemi ilk azotlu gübre uygulama zamanı geldiğini hatırlatan uzmanlar, gübreleme yapacak çiftçilere geç kalmamaları konusunda uyarıda bulundu.

Mart, Nisan, Mayıs, Haziran ve Temmuz aylarında yapılacak gübreleme ve bakım konusunda bilgiler veren uzmanlar üreticilere fındıktan daha iyi verim almaları için bakım ve gübrenin şart olduğunu ifade ettiler.

MART

Mart ayında bitkilerin ihtiyacı olan besin maddeleri yani gübre toprağa verilmelidir. Özellikle azotlu gübrelerin tavsiye edilen miktarının yarısı bu ay içinde, çiftlik gübresinde olduğu gibi, dal izdüşümlerine serpildikten sonra 5-10 cm derinlikte çapalanan toprağa karıştırılmalıdır. Yalnız gübre verilmeden önce toprak analizleri yaptırılıp gübreyi ona göre vermek gerekir.

Gübrelerin çapalanarak toprağa karıştırılması ile hem gübrenin yararı sağlanmış; hem de kışı toprakta geçiren çeşitli zararlı böceklerle kültürel mücadele edilmiş olur.

Çeşitli tomurcukların arasına girerek Kozalak veya fındık gülü adı verilen Fındık Kozalak Akarı zararlısı ile ilaçlı mücadeleye de havaların sıcak gittiği yıllarda yine bu ay sonlarında, yeni sürgünlerde dipten itibaren, üçüncü yaprak geriye devrildiğinde ilaçlı mücadeleye başlanır.

         Fındık Yaprak Deleni ile ilaçlı mücadele de yine bu ayın başlarından itibaren larvaları galeri açmadan önce yapılır.

Bu ayda ilkbahar  geç donlarından erken yeşillenen bahçelerde zararlarına karşı önlemler alınmalıdır.

Bu arada kıştan zarar görmüş sürgün ve dalların ayıklanması yine devam edilir.

         Yazlık (azotlu) gübrelerle, ahır gübrelerinin ocakların dibinden 50-60 cm uzaklıkta, dalların altına gelecek şekilde serperken, mutlaka çapalanmalı ve toprağa karışması sağlanmaktadır.

NİSAN

Fındık dalları artık yeşermeye, bahçeler yemyeşil bir örtüye bürünmeye başlamıştır. Fındık çotanakları da bu aydan itibaren belirmeye başlar.

Genelde fındık bahçelerinde Fındık Kozalak Akarı ile ilaçlı mücadelenin yapılabildiği dönem bu aydır. Ocak başında ortalama 30 kozalak var ise yeni sürgünlerde dipten itibaren 3. yaprak geriye devriliyorsa derhal ilaçlamaya başlanmalıdır. Böylece Fındık Filiz Güvesi ile de mücadele edilmiş olur. Çünkü, fındık filiz güveleri de kışı kozalakların içinde geçirirler ve ilkbaharda yeni gelişen tomurcuklarla sürgünlerde galeri açarak kurumalarına neden olurlar. İlaçlama 15 gün sonra tekrarlanırsa daha iyi sonuç alınır. İlaç atılan bahçelere 30 gün  süre ile hayvan sokulmamalıdır.

Özellikle urlu ve şekilsiz iç fındık zara şekliyle tanınan ve halk arasında pis kokulu böcek olarak bilinen Fındık Yeşil Kokarcası zararının yoğun olduğu bahçelerde kışlamış erginlere karşı ilaçlı mücadele Nisan ayının ikinci yarısında yapılır.

Sabahın erken saatlerinde 10 ocak silkelenmeli ve en az 1 kışlamış ergin düşerse ilaçlama dekara 8-10 lt su artırılarak yapılmalıdır.

Azotlu gübreleme geçmişse bu ay içinde de kullanılabilir.

         Zirai mücadele başarı; hedef zararlıya etkili ilacın önerilen dozda ve zamanda kullanılmasıyla mümkündür.

MAYIS

Tüm canlıların kış uykusundan çıkıp faaliyete geçtiği, fındık çotanaklarının dirilip dane içlerinin oluşmaya başladığı bu ayda fındığın zararlıları da zara vermeye başlamışlardır. Bu bakımdan mayıs ayındaki zararlı mücadelesine önem verilmelidir.

Bir çiftçinin yaklaşık 200 meyveye zarar veren, fındığın en yaygın zararlısı olan Fındık Kurdu ile mücadele danelerin  mercimek iriliğine ulaştığı bu ayda yapılır. Bunun için: sabahın erken saatlerinde dallar 3×3.5 metre boyutunda beyaz bir beze silkelenerek fındık kurdu erginine bakılır. Eğer her 10 ocaktan en az 3 ergin böcek düşüyorsa kesinlikle ilaçlama yapılmalıdır.

Fındık kurdu için çok çeşitli ilaçlar varsa da; gerek çevreye ve özellikle kuşlarla arılara zarar vermemek için sulandırılır ilaçlar kullanılmalıdır. İlaçlanan bahçeye üç hafta hayvan sokulmamalıdır.

Tavsiye edilen azotlu (yazlık) gübrenin ikinci yarısı bu ayın sonlarına doğru ilk yarısındaki gibi (mart ayında ) uygulanır.

Fındık bahçelerinde; yapraktan verilen mikro (iz) element içeren yaprak gübreleri, mayıs- temmuz ayları arasında 15-20 gün ara ile 2-3 defa uygulanmakta olup, ilk uygulamasına ise bu ayın sonlarına doğru başlanılmaktadır.

         İlaçlama yapılan bahçeye belirtilen süre içinde hayvan sokulmamalı ve bahçedeki meyveler iyice yıkanmadan kesinlikle yenmemelidir.

HAZİRAN

Yazın başlangıcı sayılan bu ayda daneler gelişip çotanaklar dirilmeye başlamıştır.

Bahçede ısırgan, böğürtlen gibi yabancı otlara karşı herbisit (yabancı ot ilacı) uygulanması bu ay sonlarına doğru yapılır.

Fındık ocaklarındaki dip sürgünleri şayet sonbaharda temizlenmemişse bu ayda da temizlenebilir.

Fındık dallarında bitki öz suyunu emerek beslenen ve bitkinin zayıf düşmesine hatta kurumalara neden olan Fındık Kahverengi Koşnili’nin hareketli 1. dönem larvalarına karşı yapılan ilaçlı mücadele başarı sağlamaktadır. Haziran ayı sonlarına doğru (yumurtadan çıkışın tamamlanmasına yakın) ilaçlı mücadele yapılmalıdır.

Büyük yayılım göstererek üreticilerin de yoğun şikayetine neden olan bu zararlıyla ilaçlı mücadeleye başlamadan önce bahçeden tesadüfen alınan 10 ocaktan işaretlenen 3’er bulaşık sürgün yani toplam 30 sürgünün her birinde 5 canlı koşnil var ise ilaçlı mücadele yapılmalıdır.

Başarılı bir ilaçlama için tüm yaprak, dal ve sürgünlerin tamamen ilaçlanması gerekir.

Bu ayda ayrıca Dalkıran zararlısıyla da ilaçlı mücadele ya-pılır. Zararlıyla bulaşık bahçelerde haziran ayının ikinci yarı-sında bahçe gezilir dallarda galeri açmaya başlamış ergin dişi böceklerin çıkardığı taze odun talaşı görüldüğünde ilaçlamaya başlanmalı ilk ilaçlamadan 15-20 gün sonra ikinci ilaçlama yapılalı.

TEMMUZ

Fındık içleri meyveyi doldurmuş, kabukları da iyice sertleşmiştir.

Yağışların az olduğu bazı yıllarda kuraklık baş gösterir. Fındık bahçelerinin bu olumsuz şarttan etkilenip, bitkinin su dengesinin bozulmasına dolayısıyla, meyve içinin iyi teşekkül etmemesi ile hasat önü dökümünün artmasına sebep vermemek için, imkanlar elverdiğince bahçeler sulanmalıdır.

Fındıkları toplanması yaklaşmıştır. Bahçelerde hasat önü temizliği evde, harmanda araç-gereç onarımları ve eksiklerin giderilmesi, harman yerinin hazırlanması gerekir.

         Fındık kokarcası’nın yoğunluğu fazla ise ilaçlama yapılabilir. Bunun için nisan ayında belirtilen ilaçların her hangi biriyle (değişik olması tavsiye edilir) dekara 50 lt su akıtarak nimf ilaçlaması yapılır.

İleride uygun ve yeterli gübre kullanmak amacıyla analiz yaptırmak için yaprak örneği de bu ayın  ikinci yarısı (hasattan 10-15 gün önce) alınmalıdır. Toprak örneği ise gübre verilmeden önce her zaman alınabilir.

         Gübreleme yapmadan önce; bahçe toprağının ve/veya fındık yaprağının analizi yaptırılarak belirlene cins ve ihtiyaca göre gübre kullanılmalıdır. Böylece boş yere gübre atılmamış ve toprağın yapısı bozulmamış olur.