Altınordu Ziraat Odası Yönetim Kurulu Üyesi Zekeriya Kara, gazeteci Şafak Deliçakar’a verdiği röportajda, Ordu’da son yapılan fındık çalıştayını değerlendirdi. Kara, fındık çalıştayının yanı sıra destek, üreticiye düşen yükümlülükler, 2B arazileri ve fındık fiyatının ne zaman açıklanması gerektiği konusunda da önemli açıklamalarda bulundu.

Şafak DELİÇAKAR: Sayın Kara, haftanın röportajı sayfamıza hoşgeldiniz. Konu başlıklarımıza geçmeden önce kendinizi kısaca tanıtırmısınız?

Zekeriya KARA: Hoşbulduk sayın Deliçakar. Ben 2006 yılından beri fındık sektöründe sivil toplum örgütlerinde yöneticilik yaptım. Fındığın tarihçesini inceledik üreticilerin sorunlarını halka paylaştık toplantılar yaptık mesajlar verdik. 14 yıldır da fındık ve fındık üreticisi lehine çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Son dönemde de Ziraat Odası yönetim kurulu üyesi olarak seçildim.

Şafak DELİÇAKAR: Fındık bahçeleri yaşlandı diye bir sonuç çıkmıştı çalıştay’da, siz bunu daha önce dile getirmiştiniz. O günden bu güne ne değişti?

Zekeriya KARA: Biz yıllar önce bu konuyla ilgili açıklama yaparken bazıları bunu dikkate almadı ama zamanla rekolte düşmeye başladı. Bunun sebebi bahçelerimiz yaşlandı, bahçeyi gençleştirmek istesek maliyeti yüksek. Çünkü yeni fındık dikildiğinde mahsul vermesi yedi sekiz seneyi buluyor. Bu aradaki süreçte üretici ne yapar bu başlı başına bir sorun çözüm noktasında.

Biz bu konuyu ziraat odası olarak bakanımıza sunduk bakanımızda en kısa sürede bu durumu çözeceğini söyledi. Çünkü bu Ziraat Odası olarak bizim görevimiz bunu yerine getirmezsek halkımıza ihanet etmiş oluruz.

Şafak DELİÇAKAR: Peki bahçelerin gençleştirilmesi konusunda sonuca nasıl gidebiliriz?

Zekeriya KARA: Devletimiz bu konuya destek verirse bu durum olur. Bizim devletimizden isteğimiz bu geçiş döneminde üreticinin kaybını karşılamada bize destek olursa seve seve bu bahçeleri gençleştiririz. Bu tabi kademe kademe köy köy seçilerek yapılabilir.

Şafak DELİÇAKAR: Bu noktada üreticiye düşen yükümlülük nedir?

Zekeriya KARA: Üretici tembelleşti. Bunun sebebi ise girdilerin maliyetin artması üretici soğumaya başladı. Doğrudan gelir desteği de üreticiyi tembel yaptı. Karşılıksız para almaya alıştırdı. Üreticilerimiz eğitimsiz, bir araya gelip eğitim verilmeli. Ben şuna inanıyorum gerçekten makina, ilaç, gübre desteği yapılırsa üretimin rekoltenin artacağına inanıyorum.

Şafak DELİÇAKAR: Lisanslı depoculuk hakkında neler söyleyeceksiniz?

Zekeriya KARA: Dünya fındık üretiminin yüzde altmış beşini sağlayan bir ülkeyiz. Ama kendi borsamız yok fındığın kendi borsası olması lazım. Bu konuda bakanımız bilgilendirildi.

Lisanslı depo şart çünkü çoğu üreticimiz gurbetçi fındığını giderken emanete bırakıyor. Bu da fiyatı düşürüyor. Emanete kesinlikle karşıyız. Üreticiyi tefeciye muhtaç etmemeliyiz. Üreticiye avans sistemini de sağlamamız lazım.

Şafak DELİÇAKAR: Çalıştay’da dikili alanların tamamında fındık ekimine izin verilmelidir denildi. Burada tam olarak anlatılmak istenen nedir?

Zekeriya KARA: Bu araziler 2B arazileri kapsamına giriyor bu yüzden buralara fındık ekip üretim yapamıyoruz  tamda fındık üretimi yapılacak arazi ama izin verilmiyor. Üreticiye ayrıca bir yük. Devlet buradan kira alıyor. Devlet, 2B arazilerinin satışı için bir kararname çıkardı. Bu arazilerin değer biçimi yapıldı ama yanlışlıklar oldu. Rakımı yüksek olan arazilere düşük olanlar aynı kefeye koydular.

Biz bu konuyu sayın valimizle de konuştuk ilgileneceklerini söyledi. Bakanımıza da konuyu ilettik. Yeni bir çalışma yapacaklarını söylediler. İnşallah bu çalışma yerine gelir ve bu araziler gerçek değerini kazanırlar. Vatandaş devlet arazilerimize el koyuyor diyor ama böyle bir şey söz konusu değildir. Sayın cumhurbaşkanımızda bu konuya dikkat çekmişti ama üzerinde oldukça yetersiz çalışmalar yapılıyor ama yeterli değil yavaş ilerliyor. Kabadüz Yokuşdibinde çalışmalar yapıldı ama yukarılara çıkıldığında yaylalarda mera kanunu ortaya çıkıyor

Şafak DELİÇAKAR: Fındık fiyatının Haziran başında açıklaması kararında siz neler düşünüyorsunuz?

Zekeriya KARA: Ben buna katılmıyorum çünkü Haziran ayında rekolte açıklanıyor. Rekolte açıklanmadan fiyat açıklanmaz. Temmuz ortalarına kadar fındıkta kayıplar oluyor. Gerçek rekolte Temmuz ayının ortasından sonra belli olur, fiyatta ona göre açıklanmalı

Şafak DELİÇAKAR: Üretici örgütleri aktif hale getirilmeli denildiğinde bu ham madde olayından kurtulabilecek miyiz?

Zekeriya KARA: Evet kurtulabilir bizm bir efsane Fiskobirliğimiz var benim çocukluk zamanımda Fiskobirlik önemli bir konumdaydı. Hem istihdam yaratıyordu hemde ürün sattığı için devlete katkı sağlıyordu şu anda kötü bir durumda Devletimizden buna el atıp aktif hale getirmesini istiyoruz

Şafak DELİÇAKAR: İstikrarlı bir fındık politikası ortaya konulmadı ama TMO fındığın başına bir şey gelirse ben buradayım diyecek üreticiye destek olacak denildi siz bu konuda neler söyleyeceksiniz?

Zekeriya KARA: TMO eskiden fındıkla ilgilenmiyordu, hububatla ilgileniyordu. Karadenize Fiskobirliğin açtığı boşluğu doldurmak için girdi. TMO nun alt yapısı yeterli değil. TMO ya varım ya da yokum diyecek, kararsız olduğu zaman üretici kaosa sürükleniyor

Bakanımız Fiskobirliğe ayakta durun dedi ama ne kadar ayakta durabilir bilmiyorum. Yeniden ayağa kalkması için alt yapısını yeniden oluşturması gerekir. Ordu da Fiskobirlik yok gibi bütün malını mülkünü sattı. Piyasaya girmesi için daha çok yardıma ihtiyacı var. Bunun açıklamasını yapması gereken de Fiskobirliktir.

Şafak DELİÇAKAR: Sayın Kara, verdiğiniz bilgiler için teşekkür ediyor, size ve Odanıza çalışmalarınızda başarılar diliyorum.

Zekeriya KARA: Bende başta şahsınıza ve Ordu Yeni Haber Gazetesine şahsıma ve Odamıza bu fırsatı sağladığınız için teşekkür ediyor, yayın hayatınızda başarılarınızın devamını diliyorum.