ODÜ’de “Uzay Radyasyon Testleri Projesi: Bir CERN Ortaklığı” konulu konferans gerçekleştirildi. Müzik ve Sahne Sanatları Fakültesi Konser Salonu’nda gerçekleştirilen konferansa Rektör V. Prof. Dr. Fikri Balta, Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tahsin Tonkaz, Güzel Sanatlar Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Derya Bostancı, Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Hasan Sevgili, ODÜ akademisyen ve öğrencileri, Ordu’daki bazı liselerin öğrencileri ve davetliler katıldı. Konferansa konuşmacı olarak katılan ODTÜ Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bilge Demirköz katılımcılara Avrupa Nükleer Araştırma Merkezindeki (CERN) araştırmaların cevabını bulmaya çalıştığı ana sorular, maddenin kütlesinin nasıl oluştuğu, karanlık maddenin ne olduğu, büyük hadron çarpıştırıcısı ve uzay ortamındaki radyasyonun etkileri hakkında detaylı bilgiler verdi.

Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi (CERN) hakkında detaylı bilgiler veren ve ODTÜ adına CERN’de kullanıcı olarak araştırma yaptığını belirten Prof. Dr. Bilge Demirköz, “1954 yılında Cenevre’de kurulan CERN, bugün dünyanın birçok yerinden gelen araştırmacıların çalışabildiği; din, dil ve ırk farklılığının hissedilmediği bilimsel bir ortama sahip. Çünkü CERN’de önemli olan hangi ülkeden geldiğiniz değil, orada ne yapabildiğinizdir. CERN, yerin 100 m altında 27 km’lik bir dairesel yapıda bir tünele sahip. Yerin altında kurulmasının farklı nedenleri var elbette. Öncelikle yerin altında doğal faktörlerin etkileri azaltılabildiği için ortam dış etkenlerden soyutlanmış oluyor. Böylece mevsim değişikliklerinin herhangi bir etkisi kalmıyor. Bunun yanı sıra uzayda kozmik ışınlardan kaynaklanan çok radyasyon var ve bu radyasyonun bir kısmı Dünyamıza kadar ulaşıyor. Şu an bile içimizden saniyede bir tane yüklü parçacık geçiyor. Bu parçacıkların çoğu atmosferde bulunduğu için uçakla seyahat ettiğimizde daha fazla radyasyona maruz kalıyoruz. Yeraltında ise radyasyon hayli azalıyor. Dedektörler yerin 100 m altına kurulduğunda kozmik radyasyondan soyutlanmış oluyor. Böylece, gökyüzünden gelen parçacıklarla çarpışma deneylerinde çıkan parçacıkların birbirine karışması engelleniyor.” dedi.

Başta uydu ekipmanları olmak üzere elektronik cihazların uzay radyasyonuna dayanıklılığını belirlemek üzere bir proje başlatarak Türkiye Atom Enerjisi Kurumu bünyesinde Sarayköy Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi (SANAEM)’de Parçacık Radyasyonu Testleri Oluşturma Laboratuvarını kurduklarını söyleyen Demirköz,  "Uzayda var olan ve aynı zamanda insanoğlunun yaşadığı gezegenin bir parçası olan radyasyon, uzaya gönderilen uydu elektronik bileşenlerinin çalışabilirliğini etkileyen bir etmen. Bu nedenle radyasyon dayanıklılık testlerinin yapılabilmesi büyük önem taşıyor. Uzayda ciddi bir radyasyon ortamı vardır. ODTÜ-Fizik bölümü olarak Türkiye’den AMS-02 (Alfa Manyetik Spektrometresi) kalibrasyonuna üye olan tek grubuz. AMS-02 deneyinin amacı yüksek enerjili kozmik ışınları inceleyerek karanlık maddenin izini bulmaktır. Uzaydaki var olan bu yüksek enerjili parçacıkları ölçüp karanlık maddenin izini bulmaya çalışırken, diğer yandan da uzay radyasyonunu da doğal bir şekilde ölçmüş oluyoruz.” şeklinde konuştu. Katılımcıların sorularının cevaplandırılmasıyla devam eden konferans Rektör V. Prof. Dr. Fikri Balta’nın Prof. Dr. Bilge Demirköz’e teşekkür belgesi vermesi ve ardından gerçekleştirilen kokteyl ile son buldu.