Medical Park Ordu Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Derya Kaptı’ya , halk arasında “Prenses Doğum” olarak bilinen Epidural doğum (ağrısız doğum) hakkında merak edilenleri sorduk.

Anne adayına doğum işlemi öncesinde, omurga aralığına bir kateter yardımıyla anestezik madde verilip doğum ağrısının hissedilmesini engelleyen bir işlem olduğunu söyleyen Op. Dr. Derya Kaptı, ağrısız doğumla ilgili sorularımızı yanıtladı.

Doğum ağrısı nasıl bir ağrıdır, bilgi verir misiniz?

Doğum ağrısı, kendine has özellikleri olan çok yönlü bir ağrıdır ve genellikle çok şiddetlidir. Pek çok kadın için yaşadıkları en şiddetli ağrıdır. Doğumun birinci evresindeki ağrılar rahim kasılmaları ve rahim boynunun genişlemesi, doğum kanalı açılmasından kaynaklanır. Bu ritmik kasılmalar çeşitli biçimlerde hissedilir ve şiddetli menstruasyon (aybaşı) sancısı gibidir. 2’nci devrede ise bebeğin başının doğum kanalından aşağıya inip dışarı çıkarken kasık ve kalça tabanındaki yumuşak dokuların kasılıp germesinden kaynaklanır.

Epidural doğum nedir?

Epidural “ağrısız doğum" veya ‘’prenses doğum’’  adıyla bilinen yöntem, doğum eyleminde ağrı hissini ortadan kaldırmak için kullanılan özel bir bölgesel anestezi yöntemidir. Bu yöntemde kişi, uyutulmadan  (şuuru açıkken) sadece ağrının oluştuğu veya iletildiği bölge geçici olarak uyuşturulur. O bölgedeki ağrı hissi bir süreliğine yok edilir. Bu hissizlik, etkin bir biçimde doğum ağrılarının giderilmesini sağlar, uygun dozda ve zamanda uygulandığında doğumu hızlandırır.

Peki, avantajları nelerdir?

•             Uygulamadan sonra yürüyebilirsiniz.

•             Psikolojik rahatlama, kas spazmını çözmesiyle normal doğum şansınızı artırır.

•             Doğum sonrası yorgun, bitkin olmadığınız için bebeğinizi çok daha çabuk kucağınıza alır, hemen besleyebilirsiniz.

•             Doğum kesisi (epizyotomi) açılması gereken durumlarda duyulan ağrıyı gidermede oldukça etkilidir.

Epidural doğum nasıl yapılır?

Epidural anestezi çok ince bir kateter yardımıyla epidural saha adı verilen bölgeye lokal anestezik maddeler verilmesi şeklinde uygulanır. Anestezi doktoru anne adayı yan yatar veya oturur pozisyondayken muayene neticesinde uygulanacak bölgeyi belirler. Belde iğnenin girileceği bölge antiseptik (mikrop öldürücü) solüsyonla silinir ve steril örtüyle örtülür. Bölgesel olarak uyuşturulduktan sonra kateter  epidural aralığa yerleştirilir ve sabitlenir. Normal doğumda, kateter yerleştirilip ilaç verildikten yaklaşık 15 dakika sonra anne adayı kasılmaları hissetmesine rağmen ağrı duymamaya başlar. Doğum uzadığında veya ilacın etkisi azalıp hasta ağrı duymaya başladığında ise ek dozlar verilebilir. Sırta yerleştirilen bu katater hastanın istemine bağlı olarak ya doğumdan hemen sonra veya 24 – 48 saat içinde çekilir. İlacın ilk kez verilişi rahim kasılmaları düzenli hale geldikten sonra rahim ağzı yaklaşık yüzde 60 - 70 incelip, açıklığı 4 cm’e ulaşınca yani sancılar anneyi ciddi olarak rahatsız etmeğe başlayınca uygulanır. Daha önce uygulanması, kasılmaları etkileyip doğumu geciktirir.

 Ağrısız doğumun yan etkileri var mıdır?

Epidural anestezinin yan etki ve riskleri, tecrübeli bir uzman hekim tarafından uygulandığında, bilinenin aksine son derece azdır.

                •             En sık görülen yan etki tansiyon düşüklüğüdür. Bunu önlemek için işlem öncesi sıvı yüklemesi yapılır ve tansiyon takip edilir.

                •             Özellikle hamilelikte çok aşırı kilo almış hastalarda, yine beldeki çeşitli sorunlarda teknik olarak epidural anestezi uygulaması zorlaşabilir.

                •             Baş ağrısı, genellikle işlem sırasında hareket edildiğinde daha sık görülür.  Çok sıvı ve kafein içeren içecekler alınarak, sırt üstü yatak istirahati ile geçer. Tedavi edilmese bile 7 - 15 gün içinde kendiliğinden, iz bırakmadan geçer.

                •             Doğumun 2’nci evresinde uzama görülebilir.

                •             Nadiren idrar yapmada zorluk görülebilir.

                •             Nadiren kateter takılan yerde enfeksiyon gelişebilir.

                •             Bazı hastalar da hafif alerjik reaksiyonlar görülebilir. Bölgesel, geçici kaşıntı kendiliğinden veya basit bir ilaç yardımıyla birkaç saatte geçer.

                •             Ağrısız doğum uygulanan hanımlarda nörolojik komplikasyonlar çok çok nadirdir.