Ordu Ziraat Odası eski Başkanı ve Ulusal Fındık Konseyi eski Başkan Vekili Onur Şahin, gazeteci Şafak Deliçakar’a verdiği röportajda gündemle alakalı önemli değerlendirmelerde bulundu.

Sorunların tavan, çözümlerin dip yaptığına dikkat çeken Şahin, başta maliyet artışları olmak üzere mazot, gübre, elektrik girdileri, gıda fiyatları, tarımda ekim yapılamaması, alan bazlı destek ve TMO hakkında önemli açıklamalarda bulundu.

Şafak DELİÇAKAR: Sayın Şahin, haftanın röportajı sayfamıza hoş geldiniz. Türk tarımında sular durulmuyor. Ekimde, dikimde, tüketimde ve satışta her şey birbirine karıştı. Bunla alakalı kısa bir gündem değerlendirmesi alabilir miyim?

Onur ŞAHİN: Hoşbulduk sayın Deliçakar. Sizinde bildiğiniz gibi Türkiye iki yıldan beri sorunlar sarmalında. Pandemiden kaynaklı ama gündem son zamanlarda var olan maliyet artışları açısından başta enerji olmak üzere ve personel gideri olsun bunlar politika yetersizliğinden kaynaklanmaktadır. İnsanlar artık sosyal medya da fatura paylaşmaya başladı. Gündem artık aynı gün içinde de de alt gündem olarak değişiyor. Sorunlar tavan çözümler dip yaptı.

Şafak DELİÇAKAR: Mazot, gübre, tohum ve elektrik girdileri hakkında sizing de fikirleriniz çok merak ediliyor. Bu hususta neler söylemek istersiniz?

Onur ŞAHİN: Ordu olarak bakarsak küçük esnaf olarak ve üretici olarak bir ekomonik yapımız var. Enflasyon rakamlarına bile artık TÜİK başkanı bile inanmıyor. Sanayileşmenin az olduğu yerlerde buna bir çözüm getirilmeli. Yanlış yerden sebep ve suçlu aramaya başlıyoruz. Girdi maliyetleri ile ilgili şuna inanmıyorum. Elektrik için bunu biz yapmıyoruz diyorlar, şirketler yapıyor diyorlar, o zaman özelleştirme yapmayacaksın araya aracı koymayacaksın.

Bakanlar diyor enerji flyatları dışarıdan aldığımız için artıyor diyor. Bunu engellemek senin elinde. Bunu yapamıyorsan demek ki yönetemiyorsun demektir. Mazottaki maliyet ortada iki katına çıktı. Gübre üç katına çıktı. Gübre de yüzde otuza indirdi ama devletin olmasaydı bunu yapamazsın. Yönetim noktasında bir sıkıntı var bu bunun göstergesidir.

Şafak DELİÇAKAR: Gıda fiyatları ve ürünlerde rekoltenin artmaması da çok konuşuluyor. Bu konu da ki düşünceniz nedir?

Onur ŞAHİN: Tarım politikaları sadece ne kadar arazin var al sana o kadar para bundan ibaret alan bazlı destek 13 yıldır veriliyor. her ne kadar artış olmasa bile ürünün de rekoltesi artmıyorsa bir düşünmek lazım. Neden rekolte artmıyor? Sadece üreticiye sus payı veriyor.

Evinin önünde bahçesi ile ilgilenen vatandaşla kentte oturan bahçesine bakmayan vatandaşa aynı parayı verince bu iş olmaz. Aynı şey saman da da saman ithalatı yapıyorsak ve çözüm bulamıyorsak, tarımda bir politikasızlık var demektir.

Şafak DELİÇAKAR: Üreticinin  ekim yapılmaması ve yapamaması durumuna nasıl bakıyorsunuz?  

Onur ŞAHİN: Üretici bakıyor tarla benim ekicem. Hububat üreticisine bakmak lazım. Mazot, gübre maliyetleri hesabını yapınca vatandaş Ekim yapmaktan vazgeçiyor. Devlet bu noktada devreye girmeli ve girdiler konusunda yardımcı olmalıdır. Vergisel yükümlülükleri sıfırlayıp vatandaşı rahatlatmalı. Yarın ekilebilir toprak olsa da üretici ekim yapmaktan vazgeçerse tekrar üreticiyi o toprakla buluşturamazsın. KDV indirimi doğru bir adımdır ama yeterli değil.

Şafak DELİÇAKAR: Şubat ayının en önemli gündem konularından bir tanesi de Alan bazlı destek oldu. Geçmişten bugüne siz nasıl bakıyorsunuz bu gelişmelere?

Onur ŞAHİN: Alan bazlı gelir desteği 2009 da başladı. 2006 yılında yapılan fındık mitinginde herkes bir aradaydı, dayanışma vardı ama şu anda bir birlik ve beraberlik yok. Daha sonra 3 yıl TMO alım yaptı daha sonra alan bazlı gelir desteği başladı. 3 yıllıktı. 2012 de bitti.

Daha sonra yine 3 yıllık bir kararname çıktı. 2014’ten sonra kimse gereğini yapmadı fiyat hep aynı kaldı. Biz bunları hep söyledik ama birliktelik olmadığı için karşılık bulmadı. Herkes sorunu taşımada bireysel davranmamalı. Verilen parayı şuna benzetmek lazım. Kurak toprağa ince ince sulama yapma gibi.

Ziraat Odaları, Ticaret Borsası, Ticaret ve Sanayi Odaları ve muhtarlık dernekleri lütfen 2006 ruhuna geri dönün. Bir araya gelin. Bu bütün Karadenizi ilgilendiyor. Buradan bir çağrıda bulunuyorum.

Şafak DELİÇAKAR: TMO fındık konusunda varlığını sürdürmeli mi? son olarak bu konuda ne dersiniz?

Onur ŞAHİN: TMO olmalı ama sadece konusu fındık olan Fiskobirlikin hayata geçmesini isterdim. Bunu daha doğru buluyorum. Alım esnasındaki unsur eleştirilse bile bu doğru bir uygulama olur. Çünkü bu ihraç edilen bir ürün, rakamlar her zaman yetersiz. Bence alım zamanında yanlışlık var. Gerekiyorsa saklanabildiği için rekoltede bakılarak bekletilebilir.

Şafak DELİÇAKAR: Sayın Şahin, önemli konulara parmak bastınız. Verdiğiniz bilgiler için teşekkür ediyor, işlerinizde ve çalışmalarınızda başarılar diliyorum.

Onur ŞAHİN: Bende şahsıma bu fırsatı sağladığınız için şahsınıza ve Ordu Yeni Haber Gazetesi ailesine teşekkür ediyor, yayın hayanızda başarılarınızın devamını diliyorum.