Emek Partisi Ordu İl Başkanı Hikmet Poyraz’la yerel ve genel sorunlarla ilgili gazetemiz editörü Şafak Deliçakar ile yapılan röportajda eleştirilerinin yanında çözüm önerilerini de masaya yatırmış olduk.

         Röportajda, Ordu için önemli ekonomik gelir alanı olan fındıkla başladık. Her yıl yeniden yapılan fındıkla ilgili tartışmaların bıkkınlık yarattığını belirten Emek Partisi Ordu İl Başkanı Hikmet Poyraz, “ AKP Hükümetinin tarım-fındık politikalarının üretici aleyhine olduğu zaten biliniyor. Ancak Meclis’te grubu olup da fındık politikalarından rahatsız olduklarını söyleyenlerin timsah gözyaşlarına inanmamak gerekir. Samimi iseler tarım politikalarıyla ilgili yasa teklifi sunarlar Meclis’e iktidarı zorlarlar, üreticilere güven verirler.” diyerek muhalefet partilerini de eleştirdi.

         Sorularıma net yanıtlar verdi.

         Şafak DELİÇAKAR: Sayın Poyraz, haftanın röportajı sayfamıza hoş geldiniz. Bugün fındıkta yaşanan sıkıntısının kaynağı nedir?

         Hikmet POYRAZ: Hoş bulduk sayın Deliçakar,  Bunu özetle yanıtlarsam: Öncelikle 2000 yılı önemli bir dönüm noktası oldu. DSP-ANAP-MHP Hükümeti zamanında 4572 sayılı Birlikler yasası çıktı. Fındıkta yaşanan sıkıntın başlangıcı böyle oldu. Fiskobirlik şirketleştirildi, üretici kooperatifi olmaktan çıkarıldı. Sahipsiz bırakılan üretici kapitalizmin kuralı olan serbest piyasaya teslim edildi. Emek Partisi olarak 2000 yılında çıkarılan 4572 sayılı yasa sonrası neler olacağını her fırsatta dile getirdik. Hepsi de gerçekleşti. Bundan sonra olacakları da görmemek için ya kör, ya da art niyetli olmak gerekir.

Şafak DELİÇAKAR: Bundan sonra ne olacak?

Hikmet POYRAZ: Burada 4572 sayılı yasadan sonra çıkan tarım yasalarından söz etmeye gerek yok. Şu an süreç sözleşmeli tarıma gidiyor. Eski Tarım Bakanı Mehdi Eker’de “ya köylüler şirketleşecek ya da şirketler tarım yapacak” diyerek ülke tarımına ilişkin politikalarını açıklamıştı.  Şu an böyle tehlike yok ama 10 yıl sonra bakacağız ki, fındık bahçeleri yabancı- yerli çikolata -fındık şirketlerinin olmuş! 2000 yılında başlatılan süreç son durağa yaklaştı. Çıkarılan yasalara bir iki tane yenisi eklenerek süreç tamamlanacak. Sözleşmeli tarım, üreticinin kendi bahçesinde işçi olmasını da gündeme getirecek. Çikolata-fındık şirketleri satın almanın dışında kimi arazi sahipleriyle sözleşme yapacaklar. Arazilerini belki de 49 yıllığına kiralayacaklar. Şirketin istediği şartlarda üretim yaparak fındığı şirkete verecekler. Fiyatı da şirket belirleyecek. Başlangıç olarak belki yüksek fiyat verecekler ama birkaç yıl sonra yeterli araziyi aldıklarında piyasayı kendileri belirleyecekler.

Şafak DELİÇAKAR: Söylediklerinize göre fındık yerli-yabancı şirketlerin denetimine geçiyor, ne yapmalı?

Hikmet POYRAZ: Tüm bu gelişmelere karşı üreticilerin de yapabilecekleri var. Birincisi, siyasi mücadele ile çıkarılan bu yasaların iptalini sağlamak. Kendi çıkarlarına göre iktidarın oluşmasına katkı sunmaları. İkincisi de sendika, kooperatif altında örgütlenmek. Kendi, çıkarları doğrultusunda örgütlenmedikten sonra yapabilecekleri hiçbir şey yok. İhracatçı örgütlü. Ziraat Odalarına üretici örgütü olarak bakamayız. Köy köy, ilçe ilçe, il il kooperatifler kurulmalı. Üretici köylü örgütlenmeli ve bu örgütlenmenin bir ayağı da sendikalaşmak. Dünyanın 81 ülkesinde üretici köylüler sendikalaşmış. Fransa’da, Yunanistan’da köylü sendikaları 60-70’nci yıllarını tamamladılar.

Şafak DELİÇAKAR: Fındık dışında da tarım ürünlerimiz var, bu konuda ne düşünüyorsunuz?

Hikmet POYRAZ: Tarım sorunu dediğimizde nedense fındık akla geliyor. Oysa Ordu’da kivi, çilek, arı, sebzecilik, balıkçılık, tavukçuluk, hayvancılık gibi alanlar da var. Bunların bir bölümü alternatif olarak pompalandı ama hepsi de sınıfta kaldı. Çünkü bir planlamaya göre yapılmadı. Yurtdışından tarım ürünleri alan ülke durumuna düşürüldük. Her şey yerli ve yabancı şirketlerin çıkarına göre dizayn ediliyor.

Şafak DELİÇAKAR: Botanik Park için neler diyeceksiniz?

Hikmet POYRAZ: Botanik Park için harcanan paralar halkın cebinden çıktı, şimdi çöpe atıyorlar. Botanik Park, yarın için çok önemli. Yaparken övünenler şimdi Botanik Park’ın olumsuzluklarından söz ediyorlar. İnandırıcı değil. Botanik Park’ın korunması hatta geliştirilmesinin doğru olacağını ısrarla söylüyoruz. Sağlıkta özelleştirmenin son adımlarından biri olan şehir hastaneleri projesine de karşıyız. Ordu’da yapılacak sağlık yatırımlarını tabiî ki destekleyeceğiz ama böyle yatırımları değil. Yap işlet devret modeli ile değil, devlet hastanelerinin çoğalmasını savunuyoruz.

Şafak DELİÇAKAR: Ordu’daki maden aramaları, HES çalışmaları hakkında neler düşünüyorsunuz?

Hikmet POYRAZ: Ülkemizin yeraltı ve yerüstü değerleri talan ediliyor, her köşe yaşanmaz hale getiriliyor. Uluslararası ve yerli şirketlerin yeni pazarı haline gelen derelerimiz, yaylalarımız, dağlarımız, tarım arazilerimiz HES’lerle, taş ocaklarıyla, maden aramalarıyla, nükleer ve termik santralleriyle, RES’lerle yok ediliyor. Gün toprağımıza, suyumuza sahip çıkma günü. ‘Hizmet’ olarak sunulan aslında kapitalizmin bir saldırısıdır. Ordu’daki tarım alanlarının ve ormanların yok edilişini küçük bir gezinti ile görebilirsiniz. Taş ocakları mantar gibi çoğaldı. HES’ler, maden işletmeleri çığ gibi büyüyor. Varsa da yoksa para kazanma hırsı. Gelecekmiş, temiz hava, temiz suymuş yöneticilerin umurunda değil. Bu konuda özel olarak çaba harcayanlar var, onları kutlamak ve desteklemek borcumuz diye düşünüyorum.

Yerel konulardan genel konulara da değindi Emek Partisi Ordu İl Başkanı Hikmet Poyraz.

Şafak DELİÇAKAR: CHP Milletvekilinin tutuklanmasını nasıl karşılıyordunuz?

Hikmet POYRAZ: Suriye’deki savaşta kanlı terör örgütlerine silah gönderildiğinin ortaya çıkmasının ardından hükümet “yavuz hırsız” misali, gerçeği halka ulaştıran herkesi hedefe koymuştu. İşte bu kapsamda dokunulmazlığı kaldırılan CHP Milletvekili Enis Berberoğlu’na 25 yıl hapis cezası verilerek cezaevine konuldu. Bu tutuklamalar, ülkede AKP’ye gerçek anlamda muhalefet etme, siyaset yapma hakkının; basın, düşünce ve ifade özgürlüğünün, rafa kaldırıldığını göstermektedir. Artık kimse güvende değildir. Olayı bir milletvekili ile sınırlamamak gerekir. Sorun demokrasi sorunu. Milletvekilleri konuşmalarından dolayı tutuklanmamalı. Konuşmayan milletvekili mi olur? CHP Milletvekili Berberoğlu, HDP’li vekiller, cezaevlerinde hukuksuz bir biçimde tutulan tüm gazeteciler, emek ve meslek örgüt temsilcileri serbest bırakılmalıdır. Emek Partisi olarak işçi sınıfını, emekçi tüm halkımızı, emek, demokrasi ve laiklikten yana tüm güçleri bu faşist rejimin inşasına karşı bir araya gelmeye, ortak mücadeleyi büyütmeye çağırıyoruz.

Şafak DELİÇAKAR: Kıdem tazminatının fona devri ve iş güvencesinin kaldırılması çalışmalarını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Hikmet POYRAZ: Kıdem tazminatı işçilerin elde ettiği önemli bir kazanımdır. Fona devredilerek yapılacak düzenleme hükümetin ve patron örgütlerinin yıllardır hayaliydi, buna izin veremeyiz. Kıdem tazminatı alamayan işçileri gerekçe göstermek bile hükümetin ve işverenin yasal hakkı bile tanımadıklarını gösteriyor. Gerçekten de işçiler kıdem tazminatı ile ilgili birçok sorun yaşıyor.

Bu sorunların kaynağında patronların hukuk tanımaz yutumları, buna göz yuman hükümetler ve yetersiz yasal düzenlemeler var. Bu sorunları fon sistemi olmadan da çözmek olanağı var.

Önerimiz şunlar: 1 yıl koşulu kaldırılsın. Kıdem tazminatı ödemeyen işverene ağır cezalar verisin. Kıdem tazminatı ödenmeyen işçinin tazminatını devlet ödesin, işverenden devlet geri tahsil etsin. Tazminat şirketten tahsil edilemediğinde şirket ortaklarından tahsil edilsin. Kıdem tazminatı dahil tüm işçi alacakları ‘Ücret Garanti Fonu’ kapsamına alınsın. Tazminatsız işten çıkarma yasaklansın. Grev yasakları kaldırılsın. Sendikal örgütlenmenin önündeki engeller kaldırılsın, sendikalar tazminatın güvencesi olsun.

İş güvencesinin ortadan kaldırılması da sendikasız ve asgari ücretle çalışmaya zorlamanın adı olacaktır. Hem kıdem tazminatı hem de iş güvencesi içi ve emekçilerin önemli kazanımıdır, bunların yok edilemez.

Şafak DELİÇAKAR: Ülkenin ekonomik-siyasi gidişi hakkında öngörünüz nedir?

Hikmet POYRAZ: Siyasi olarak tek parti-tek kişi diktatörlüğü sistemi oluşturuluyor. Meclis bugün bile işlevsiz hale getirildi. 2019 beklenemedi bile partili cumhurbaşkanlığı için. Ekonomik olarak, işçi, emekçi, emekli, küçük esnafın, üretici köylünün yoksullaşmasının artmasına yönelik uygulamalarla karşılaşıyoruz. Zengin daha zengin, yoksul daha yoksul oluyor. Yoksullaşma da zenginleşme de parti, din, ırk ayrımı yapmıyor.

Halk, ekonomik, siyasi geleceği için farklılıkların bir kenara bırakarak birleşmeli. Başka yolu yok. Özellikle de emek, demokrasi güçleri yan yana gelmeliler. Demokratik Türkiye’nin yaratılmasının başka yolu yok.

OHAL ve KHK’lerle ülke yönetmenin adı demokrasiyi ve Meclis’i devre dışı bırakmaktır. Cumhurbaşkanı OHAL’i kaldırmamayla ilgili görüşünü dile getirdi. Artık tek kişi-tek parti yönetimi dönemi başladı. Yani KHK’lerle keyfi uygulamalar arttı. OHAL ve KHK varsa demokrasi yok demektir.

Şafak DELİÇAKAR: Sayın Poyraz, verdiğiniz bilgiler ve yaptığınız değerlendirmeler için çok teşekkür ediyorum. bir başka Ordu ve Türkiye gündeminde yeniden bir arada olmak dileği ile başarılar diliyorum.

Hikmet POYRAZ: Sayın Deliçakar, bende başta şahsınıza ve Ordu Yeni Haber Gazetesi ailesine ve tüm okurlarınıza bu fırsatı verdiğiniz için teşekkür ediyor, başarılarınızın devamını diliyorum.