Ülkemizde az sayıda kişi acil durumlarda neler yapılabileceği bilgisine sahip. İlk yardım anında her saniyenin önemli olmasının yanı sıra doğru ilk yardım uygulamaları hayat kurtarabiliyor.

MedicalPark Ordu Hastanesi Acil Servisinde görev yapan Uzman Doktor Eşref Çiftçi, Dünya İlk Yardım günü nedeniyle önemli bilgilendirmelerde bulundu. Uzm. Dr. Çiftçi, ilk yardımın hayat kurtarmada önemine değinmesinin yanı sıra doğru ilk yardım uygulamalarının nasıl olduğunu, kimlerin ilk yardım yapabileceğini bizlerle paylaştı.

İlk yardım nedir?

Herhangi bir kazada ya da yaşamı tehlikeye düşüren bir durumda, profesyonel sağlık görevlilerinin tıbbi yardımı sağlanıncaya kadar, hayatın kurtarılması ya da durumun daha kötüye gitmesini engellemek amacıyla olay yerinde, tıbbi araç gereç aranmaksızın mevcut araç gereçlerle yapılan ilaçsız uygulamalardır.

İlk yardımın temel amacı nedir?

İlk yardımın temel amacı, kaza sonrası veya beklenmedik ani hastalıklarda hasta ve yaralıları hayatta tutmaktır. Hayati tehlikenin ortadan kaldırılması, yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini sağlamak, hasta ve/veya yaralının mevcut durumunun kötüleşmesini engellemek ilk yardımın öncelikli amacıdır.

Acil tedavi nedir ve kimler tarafından yapılmalıdır?

            Acil tedavi ünitelerinde, hasta veya yaralılara doktor ve sağlık personeli tarafından yapılan tıbbi müdahalelerdir.

İlk yardım ve Acil tedavi arasındaki fark nedir?

            İlk yardım, hayat kurtarma konusunda eğitim almış herkesin olay yerinde bulabildiği malzemelerle yapabildiği kurtarıcı müdahale olmasına karşın; acil tedavi bu konuda uzmanlaşmış doktor ve yardımcı sağlık personeli tarafından acil tedavi ünitelerinde ve ambulansta tıbbi donanımla yapılan müdahaledir.

Hangi durumlarda ilk yardım yapılır?

İnsan hayatını ölümle tehdit eden veya sakatlıkla sonuçlanabilecek olan, trafik kazaları, kırık – çıkık ve burkulmalar, solunum yolu tıkanıklığı, yabancı cisim yutma, yanık, elektrik çarpması, kimyasal maddelerle temas, donma, havale geçirme, ilaçla veya gazla zehirlenmeler ve böcek sokması gibi durumlarda ilk yardım uygulamasına ihtiyaç duyulabilir.

İlk yardım müdahalesi yapılırken nelere dikkat edilmeli?

                İlk yapılması gereken hasta veya yaralının durumunu belirlemek, hava ve solunum yolu güvenliğini değerlendirmek ve öncelikli müdahale edilecekleri belirlemek, yaralıların korku ve endişelerini gidermektir. Hasta veya yaralının durumunun ağırlaşmasını önlemek için kendi kişisel olanakları ile gerekli müdahalelerde bulunmak, kırıklara ve çıkıklara yerinde müdahale etmek,  hastanın yarasını görmesine izin vermemektir.  Ancak hasta veya yaralı hayati tehlikede olmadığı sürece ağır yaralı kişi asla yerinden kıpırdatılmamalıdır.

İlk yardım sırasında sık yapılan hatalar nelerdir?

Yaralanmış insanı uygun ve hızlı bir şekilde tedavi etmenin iyileşme üzerinde etkisi çok büyüktür. Ancak tam tersi, birçok hasta yanlış şekilde yapılmış ilk yardım müdahalesi sebebiyle ömür boyu sürebilen sıkıntılar yaşamaktadır. Sık yapılan bazı hatalar şunlardır:

·         Burun kanamasında başı arkaya yatırmak

·         Burkulmalar ya da çatlaklarda sıcak su uygulamak

·         Yaralanmış bir gözden parça çıkarmak

·         Kanayan yaradan gazlı bezi çekmek

·         Bir yanığı yeterince uzun tedavi etmemek

·         Boğazına bir şey kaçan çocuğu kucaklayıp kaldırmak

·         Kaza geçirdikten sonra hastaneye gitmemek

·         Sağlık görevlilerin sizi bulmasını zorlaştırmak

Temel ilk yardım uygulamaları nelerdir?

                İlk yardım temel uygulamaları; koruma, bildirme, kurtarma (KBK) olarak ifade edilir. Koruma; kaza sonuçlarının ağırlaşmasını önlemek için olay yerinin değerlendirmesini kapsar. Bildirme; olayı mümkün olduğu kadar hızlı bir şekilde telefon veya diğer kişiler aracılığı ile gerekli yardım kuruluşlarına bildirilmektir. Kurtarma; olay yerinde hasta veya yaralılara ilk müdahaleyi hızlı ancak sakin yapmaktır.

İlk yardım teknikleri nelerdir?

                İlk yardım öncelikle, hayati önem taşıyan, ilk yardımın ABC’si olarak adlandırabileceğimiz; havayolu, solunum ve dolaşım üzerine odaklanmalıdır. Bunun yanı sıra kanamanın kontrol edilmesi ve kırık tespiti (Atelleme) sağlanmalıdır.