-Söz ola kese savaşı,

-söz ola kestire başı,

-Söz ola ağulu aşı,

 -yağ ile bal ede bir söz.”

Değerli dostlarım: Yunus Emre’nin dediği gibi söz bizi bazen en tepeye çıkaran, bazen de en dibe indiren iksirdir. “Söz ağızdan çıkar. Ağızdan çıkıncaya kadar biz sözün sahibi biziz. Ağzımızdan çıktıktan sonra da söz bizim sahibimiz olur” demiş atalarımız. Dilin insanı vezir ya da rezil etmesi sadece bu dünya ile ilgili değildir. Dilin ahiret hayatımızda da olumlu-olumsuz büyük etkisi vardır.

 Sevgili peygamberimiz (sas) dil ile ilgili çok güzel hadisler söylemiştir. Bunlardan bazıları şöyledir: Muaz b. Cebel bir defasında; Ey Allah’n Rasulü! Bizler dilimizden dolayı ceza görecek miyiz? Dediğinde, Peygamberimiz: Anan seni sevsin ey Muaz! İnsanlar dillerinden başka hangi nedenle yüzleri veya burunları üzerinde sürüneceklerdir ki?” “Kim bana iki çenesi arasındaki (dili) ile günah işlemeyeceğine söz verirse, ben de ona cenneti söz veririm.” “Allah’a ve ahiret gününe inanan kişi ya hayır konuşun ya da sussun.” “Kim güven içinde yaşamayı istiyorsa susmasını bilsin.” Çok konuşanın hatası çok olur. Hatası çok olanın günahı çok olur. Günahı çok olan da cehenneme daha layık olur.”

 İslam ahlak bilimi ile uğraşan âlimler dil ile kazanılan günahlarla ilgilenmişler kitaplarında ve bu konu ile ilgili “Dilin afetieri” adlı bölümler yazmışlardır. Bu başlık altında yirmi kadar başlık zikredilir. Bunlardan bazılarını sizlerle paylaşmak istiyorum.

 1-Ma la ya’ni’yi terk etmek: Ma la ya’ni; insanın kendisini ilgilendirmeyen şey demektir. Müslüman bir kimsenin susması düşünce, bakışı ibret, konuşması da hayırdır. Peygamber Efendimiz “Kendisini ilgilendirmeyen şeyi terk etmesi kişinin müslümanlığının güzelliğindendir.” Demiştir. Cen’abı Allah ta Kur’an-ı Kerim’de: “Hakkında bilgi sahibi olmadığın bir şeyin üzerinde durma; çünkü kulak, göz ve gönül hepsi de bundan sorumludur.” Buyurmuştur.

 2-Fuzuli konuşmak ise: Bu da kişiyi kendini ilgilendirmeyen şeye götürür. Beni Amr kabilesinden bir grup Peygamberimize gelip; “Sen bizim babamızsın. Sen üstünlük bakımından bize bizden daha üstünsün. Sen bembeyaz bir cefne (çanak)sın. Sen şöylesin, sen böylesin” diye hitap edince, Peygamberimiz “Sözünüzü söyleyin. Sakın şeytan sizi aldatıp dalalete düşürmesin” demiştir.

 3-Batıla dalmak ise: Hakkında konuşmak helal olmayan davranışlardır. Kadınların, içki meclislerinin, fasıkların elde ettikleri makam, şan ve şöhret, bir takım insanların çirkin merasimlerinin hakkında konuşmak gibi. Batıla dalmak Müddesir Suresinde cehennemin sakar çukuruna giriş nedeni olarak açıklanır.

 4-Mira: Anlamsız tartışma demektir. Peygamberimiz: “Anlamsız tartışmadan kaçının. Çünkü onun hikmeti anlaşılmaz, fitnesinden de emin olunmaz.” Buyurmuştur.

Ben de bir katkım olsun babında söylemek istediğim şey şudur!

Eğer bir şey yapacaksan,yapabiliyorsan, böyle bir meziyetin, başarın varsa onu yapmalısın!

Hem yapani eleştireceksin hem kendin yapmayacaksın, bu aynen şöyledir:

Geç İmamoğlu namaz kıldır, yok ben kıldıramam, o zaman ben kıldırayım, yok sen de kıldırmazsın,

Geç konuş, ben konuşmam, ben konuşayım, dinimi diyaneti mi anlatayım, yok ben buna engel olurum sen de anlatamazsın.

Böyle insanlar her zaman olacak ve olmaya devam edecek bunların amacı bulanık suda her zaman balık avlamaktır.

Bu tipler; hasetçi,kinci, nemamcı, iftiracı, fitneci ve tefrik acı kişilerin ta kendileridir.

 5-Fahiş ve küfürlü konuşmak: Peygamberimiz: “Mümine lanet etmek yakışmaz. Müslümana küfretmek fasıklıktır. Ölülere sövmeyiniz; çünkü onlar gidecekleri yere çoktan gitmişlerdir.” Demiştir.

 6-Alay ve istihza: “Ey iman edenler! Bir topluluk bir diğerini alaya almasın. Belki onlar kendile- rinden daha iyidirler. Kadınlar da diğer kadınları alaya almasın. Belki onlar kendilerinden daha iyidirler. Birbirinizi karalamayın, birbirinizi (kötü) lakaplarla çağırmayın. İmandan sonra fasıklık ne kötü bir namdır! Kim de tövbe etmezse, işte onlar zâlimlerin ta kendileridir.”

Buraya kadar dilin afetleri üzerine bir takım doğru,yanlış olanları izah etmeye çalıştım,

İnsanın iç dünyasının dışarı yansımasının şekli, o kişinin tutum ve davranışı ve en başta dilidir

Tatlı dilli birine sormuşlar?

Bunu nasıl yapıp beceriyorsun?

O da ağzımdan çıkan sözün tadına ilk ben bakarım, acısa yutar.

Tatlı ise servis yaparım diye cevap vermiştir

Yüce Allah bizi eline,beline ve diline sahip olanlardan kullarından eylesin