Türkiye Kamu Sen Ordu İl Temsilcisi ve Türk Eğitim Sen Ordu Şubesi Başkanı Ömer Okumuş, gazeteci Şafak Deliçakar’a verdiği röportajda gündemde ki konuları değerlendirdi. Başkan Okumuş, Eğitimde ki eksiklerin yanı sıra memurların asgari geçim endeksleri rakamlarını vererek refah payı konusunda da önemli konulara değindi. Seyyanen zam konusunda da ısrarlarını sürdüreceklerini belirten Başkan Okumuş, memurların enflasyona mahkum bırakılmaması gerektiğini söyledi.

Şafak DELİÇAKAR: Sayın Okumuş, haftanın röportajı sayfamıza hoş geldiniz. Gündemde hemen sıcak bir konu ve bununla başlamak istiyorum. Eğitimde hizmetli ve ciddi oranda güvenlik personeli eksiği olduğu hem gözleniyor hem de konuşuluyor. Sizin bu konuya bakışınız ve tavsiyeleriniz nelerdir? 

Ömer OKUMUŞ: Hoşbulduk sayın Deliçakar. Evet ivedi bir şekilde hizmetli ve güvenlik personel ihtiyacı giderilmelidir. Hizmetli ve güvenlik personel eksikliğinin ciddi bir sorun olduğuna her zaman dikkat çekiyoruz. Okullarımızda çok ciddi hizmetli ve güvenlik personel eksikliği söz konusudur. Geçen yıl okullara tahsis edilen hizmetli personel sayısının yarısından daha azı bu sene Milli Eğitim Bakanlığı’na tahsis edildi. 

Şu an Milli Eğitim Bakanlığı’nın hizmetli personel sayısı okulların standart temizlik hizmetlerini yürütmekten dahi çok uzaktır. Dolayısıyla personel eksikliğinin bulunduğu tek bir okul kalmamalıdır. Şayet siz personel sayısını artırmazsanız, Milli Eğitim Bakanlığı’nın yayınladığı kılavuzdaki salgın tedbirlerini nasıl uygulayacaksınız? Bu minvalde Milli Eğitim Bakanlığı’nın ivedilikle güvenlik ve hizmetli personel eksikliğini gidermesi gerekir.

Şafak DELİÇAKAR: Vergi Usul Kanununda esnaflara vergi konusunda bazı düzenlemeler geliyor. Memur maaşlarında ki vergi düzenlemeleri için sizin talep ve beklentileriniz nelerdir?

Ömer OKUMUŞ: Bizim için önemli bir soru teşekkür ediyorum. TBMM'ye sunulan Vergi Usul Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ile yıllık satış tutarı 240 bin TL'ye kadar olan esnafa gelir vergisi muafiyeti getirilmektedir. Aylık satışı ortalama 20 bin TL düzeyinde olan esnaf gelir vergisinden muaf olacak.

Teklif, gelir düzeyi düşük olan vatandaşlar üzerindeki vergi yükünü hafifletmek, yüksek gelirliden çok, düşük gelirliden az vergi almak hedefine ulaşılması bakımından olumludur. Ama en düşük 4 bin TL, ortalama 5 bin 200 TL dolayında maaş alan memurlarımızın da yıl içinde %27’ye varan oranlarda gelir vergisi ödediği unutulmamalıdır.

Adaletin ve hakkaniyetin tecelli etmesi bakımından kamu çalışanlarının gelir vergisi tarifesinde de bir düzenleme yapılması elzemdir. Gelir vergisi tahsilatlarının büyük çoğunluğu çalışanlardan yapılmaktadır.

Gelirin adil dağılımı ve vergi yükünün hafifletilmesi için teklife memurları da içeren bir madde eklenmeli ve kamu çalışanlarının gelir vergisi oranı %15’e sabitlenmelidir.

Şafak DELİÇAKAR: Türkiye Kamu-Sen Araştırma Geliştirme Merkezi’nin yapmış olduğu 2021 Eylül ayına ait asgari geçim endeksi sonuçları açıklandı. Nasıl bir tablo ortaya çıktı?

Ömer OKUMUŞ: Türkiye İstatistik Kurumu’ndan alınan Eylül 2021 fiyatlarına göre yapılan araştırmada çalışan tek kişinin yoksulluk sınırı 4.435,53 TL olarak hesaplandı. Dört kişilik bir ailenin asgari geçim haddi ise 9.245,73 lira olarak belirlendi.

Sonuçlar, dört kişilik bir ailenin asgari geçim haddinin bir önceki aya göre 150,36 TL, %1,65 oranında arttığını gösterdi. Çalışan tek kişinin açlık sınırı ise bir önceki aya göre 70,56 TL, %2,08 oranında yükseldi ve 3.460,62 lira olarak hesaplandı. Türkiye’de 4 kişilik bir ailenin ortalama gıda ve barınma harcamaları toplamı ise Eylül ayında 3.404,96 lira olarak tahmin edilmiştir.

Yapılan araştırmada, 4 kişilik bir ailenin sağlık kuruluşlarının belirlediği gibi sağlıklı bir biçimde beslenebilmesi için gerekli harcamanın Eylül 2021 verilerine göre günlük 72,661 lira olduğu belirlendi. Ailenin aylık gıda harcaması toplamı ise 2.179,83 lira olmuştur. Eylül 2021 itibari ile ortalama 5.212,37 TL ücret alan bir memurun ailesi için yaptığı gıda harcaması, maaşının %41,82’sini oluşturdu.

Türkiye İstatistik Kurumu verilerinde 1.225,13 lira olarak belirlenen kira gideri ise Eylül 2021 ortalama maaşının %23,5’ine denk geldi. Buna göre bir memur, ortalama maaşının %65,32’sini yalnızca gıda ve barınma harcamalarına ayırmak zorunda kaldı.

Diğer ihtiyaçlarını karşılamak için ise maaşının %34,68’i kaldı. Ortalama ücretle geçinen bir memur ailesinin ulaşım, sağlık, eğitim, haberleşme, giyim gibi diğer zorunlu ihtiyaçlarını karşılaması için Eylül 2021 maaşından geriye yalnızca 1.807,65 TL kaldı.

Şafak DELİÇAKAR: Refah payı ve seyyanen zam ısrarınız sürüyor. Bu konuda süreç nasıl devam ediyor?

Ömer OKUMUŞ: Refah payı ve seyyanen zam ısrarımızda ne denli haklı olduğumuz görülüyor. Eylül ayı asgari geçim sonuçlarına ilişkin değerlendirmelerimiz de önce çarşı ve pazardaki yangını söndürmek gereklidir diye düşünüyoruz.

Her ay düzenli olarak açıkladığımız asgari geçim endeksi sonuçları çerçevesinde, çarşı ve pazarda hissedilen yangının Eylül ayı rakamlarına da yansıdığını görüyoruz. Gıda, ulaşım gibi kalemlerde yaşanan fahiş fiyat artışları dar ve sabit gelirleri vatandaşlarımızı her geçen gün biraz daha zorlarken, yaklaşan kış mevsimiyle birlikte bu artışların önümüzdeki aylarda daha da fazla olacağını görüyoruz. Vatandaşlarımız kredi kartına borçlanarak zorunlu harcamalarını karşılamaktadır. 

Yıllardan beri enflasyon karşısında maaşlar erirken zorlaşan geçim şartları, içinden çıkılamaz bir hale doğru gitmektedir.  Hatırlanacağı gibi toplu sözleşme görüşmelerinde memurlarımızın açıklanan enflasyon kadar maaş zammı sarmalından kurtulması için refah payı, geçmiş dönem kayıplarının telafisi için ise seyyanen zam uygulaması talep etmiştik. 

Gelinen noktada enflasyona endeksli sıfır zam uygulamasının alım gücünü ne denli düşürdüğü görülmüştür. Bu da bütün taleplerimizdeki ve ısrarımızdaki haklılığımızı ortaya koymaktadır. Bu dönemde alım gücünün reel olarak yükseltilmesi için seyyanen artış ve refah payı vaz geçilmez talebimizdir. Yetkililerin bu gelişmeler doğrultusunda kamu çalışanları için tedbirler geliştirmesi, çarşı-pazardaki yangını söndürmesi ve bozulan ekonomik yapıyı tamir etmesi gerekmektedir.

Şafak DELİÇAKAR: Son dönemlerde memurların enflasyona karşı mahkum edilmemesi konusunda çıkışlarınız oldu. Yıl sonunda ki enflasyon farkını da göz önüne alırsak nasıl bir beklenti içerisindesiniz?

Ömer OKUMUŞ: Her zaman söylüyoruz. Memur enflasyona mahkum bırakılmasın! Eylül enflasyon rakamları açıklandı; yıllık enflasyon %19,58 oldu. Hatırlanacağı üzere, öngörülen enflasyon üzerinden 2021 maaş zammı %3+3 olarak belirlenmişti.

Fakat şu anda bile gerçekleşen enflasyon %19,58 oldu. Yıl sonunda enflasyon farkı gündeme gelecek. Ancak enflasyon kadar zam, aslında SIFIR ZAM demektir.

Türkiye Kamu-Sen olarak; İşte bunun için, refah payında diretiyoruz. İşte bunun için, 2022 Toplu Sözleşme sonucuna rıza göstermedik. İşte bunun için, enflasyona mahkum kalmamak ve artan milli gelirden hak ettiğimizi almak için REFAH PAYI talep ettik.

Önümüzdeki haftalarda bütçe kanunu TBMM gündemine gelecek. Hükümetin, Toplu Sözleşmede eksik bıraktığı iyileştirmeyi, 2022 bütçesini hazırlarken telafi etmesini ısrarla istiyoruz.

Ayrıca dövizdeki afaki artış iğneden ipliğe her şeye zam geleceğini gösteriyor.Devlet memurları ve emeklilerin ocağınındaki yangının söndürmesi için enflasyon farkı çözüm olmayacaktır.Bu sebeple yoksulluk sınırında ve altında yaşayan dar gelirlilerin rahatlatılması için mutlaka EK ZAM yapılmalıdır.

Şafak DELİÇAKAR: Sayın Okumuş, verdiğiniz bilgiler ve yaptığınız değerlendirmeler için çok teşekkür ediyor, bundan sonraki süreçte çalışmalarınızda başarılar diliyorum.

Ömer OKUMUŞ: Sayın Deliçakar, bende şahsım ve sendikam adına bu fırsatı sağladığınız için şahsınıza ve Ordu Yeni Haber Gazetesi ailesine teşekkür ediyor, yayın hayatınızda başarılarınızın devamını diliyorum.